De inhoudsloze mens: voor als je niet naar jezelf op zoek bent

Worden wie je bent, jezelf vinden. Het is hét credo van de Westerse wereld geworden. Kan het ook anders, vraagt filosoof Ype de Boer zich af. Tijdens zijn lezing op het Brainwash Festival ging hij geïnspireerd door filosoof Giorgio Agamben op zoek naar een alternatief.

Waarom het hoorcollege niet bij het grofvuil moet worden gezet

Deze theatermaker zag haar dementerende moeder niet verdwijnen, maar tevoorschijn komen

Vakantie: hoe we onszelf obsessief onderscheiden van andere toeristen

Frankrijk, Italië, maar veel liever nog veel verder weg, naar oorden waar geen toerist komt. Als het even kan, gaan velen van ons massaal de hort op. Niet zozeer om ergens naartoe te gaan, maar veel meer om het leven hier te ontvluchten, als je het hoogleraar filosofie Ruud Welten vraagt. Over reizen als collectieve dwangneurose, modern kolonialisme en mythisch individualisme (dit stuk verscheen eerder al, voor de coronapandemie).

Overbevolking: het taboe dat toch maar eens besproken moet worden

'Je weet dat dit problemen gaat opleveren, he?', waarschuwt filosoof Ingrid Robeyns, als het onderwerp overbevolking ter sprake komt. 'Wat je er ook over zegt, je trapt op zere tenen.' En toch moeten we het er volgens haar wél over hebben. Want hoe meer mensen op aarde, hoe meer roofbouw op het ecosysteem en hoe moeilijker het wordt om ervoor te zorgen dat iedereen een goed leven kan hebben.

Zelfreflectie en ontwikkelingsplannen: onderwijs draait te veel om het ik

Met of zonder Oranje: het WK dreigt steeds minder interessant te worden

Controversieel, kritisch en extreem: dit is het brein van Poetin

Hij staat bekend als het brein van Poetin, de invloedrijke Kremlin-ideoloog Aleksandr Doegin. Hij is politiek analist, filosoof en professor Sociologie aan de staatsuniversiteit van Moskou. Zijn extreme opvattingen over democratie en samenleving maken hem tot een controversieel figuur, ontdekte ook Bas Heijne, die hem sprak voor de nieuwe Human-VPRO-serie Onbehagen.

We zijn zo geobsedeerd door de dood, dat we de geboorte vergeten

Hoe kunnen wij de grenzen van onze dood verleggen? In de VPRO Tegenlicht documentaire De Onsterfelijken neemt filmmaker Tomas Kaan de kijker mee in technologische pogingen om de dood te overstijgen. Dat gebeurt bijvoorbeeld door het invriezen van het lichaam na de dood, in de hoop om het in de toekomst weer tot leven te kunnen brengen. De film laat het ultieme menselijke probleem zien, namelijk dat wij ons bewust zijn van onze sterfelijkheid. De kennis van het einde van ons leven draagt existentiële moeilijkheden met zich mee, zoals gevoelens van zinloosheid en eenzaamheid. Wij komen immers alleen op de wereld en zullen uiteindelijk ook alleen sterven. Hoe kan het leven zin hebben als het eindig is?

Studentgestuurd onderwijs? Beter een goede docent voor de klas

Hoe deze maatschappij eenzame individuen creëert

Paul Verhaeghe is psychoanalyticus en hoogleraar psychodiagnostiek aan de universiteit van Gent. De afgelopen decennia heeft hij zijn vakgebied drastisch zien veranderen. 'Elke maatschappij creëert zijn eigen aandoeningen. Een samenleving die steunt op individualisering en competitiedrift ziet een stijging in mensen die kampen met sociale angst en depressies.' Op 28 februari spreekt Verhaeghe over eenzaamheid tijdens het Brainwash Weekend: Collective Loneliness.

Cuno (28) woont al ruim twee jaar in een verzorgingstehuis: 'Lessen in geduld en dankbaarheid'

Angst, vooroordelen, maar ook hoop: dit boek houdt je een spiegel voor

2.500 jaar onderzoek en nog steeds weten we niet wat kennis is

Deze filosoof schreef een kinderboek waar volwassenen nog iets van kunnen leren

Een konijn dat een olifant wil worden, een varken dat aan modder verslaafd is en een garnaal die tot zijn schrik ontdekt dat de zee verdwenen is. Filosoof Awee Prins werd bekend met de bestseller Uit Verveling, maar schreef - voor kinderen tussen de zes en 96 jaar oud- ook een kinderboek. 'Er wordt wel eens gezegd dat de jeugd de afdeling research en development is, alsof het een voorbereiding is op het volwassen leven. Dat is zo'n onzin. We moeten het kinderlijk denken blijven koesteren.'

Kennis is niet hetzelfde als 'even Googlen'

Het leven gaat nergens naartoe, en dat is maar goed ook

De roep om avontuur is alomtegenwoordig in onze levens. Wie wil er nou niet naar epische festivals, reizen naar exotische oorden of een filmische zoektocht naar de prins op het witte paard? Zelfs als je zelf niet zo avontuurlijk bent ingesteld, zal je het beeld herkennen dat een avontuurlijk leven op één of andere manier beter is dan een doodgewoon leven.

Waarom avonturen altijd uitlopen op frustratie en verdriet