2022 - Brainwash

© Chester Wade / Unsplash

Blijf op de hoogte

De sloop van een gevangenis zonder tralies

13 december 2022

Met de bouw van zes hoge witte torens zonder tralies werd de Bijlmerbajes in Amsterdam eind vorige eeuw het symbool van menselijker denken over misdaad en straf. Misdadigers moesten niet als beesten worden opgesloten in een kooi, maar als mensen worden behandeld. In 2016 sloot de gevangenis de deuren en twee jaar later volgde de sloop. Gingen daarmee ook de idealen van socialer straffen tegen de vlakte? In hun boek De hechtenisclub. Breekbare idealen in de bajes zoeken Daphné Dupont-Nivet en Nils von der Assen dat uit.
Het is tijd voor een nieuw engagement, vinden deze filosofen

7 december 2022

Ongelijkheid, oorlog, een naderende klimaatcatastrofe: de wereld is in crisis. Is het mogelijk om het tij te keren? Ja, denken de tweelingbroers, filosofen en activisten Arthur en Jarmo Berkhout. Als we gaan inzien dat er alternatieven zijn voor het kapitalistisch systeem waarin we leven. En in actie durven komen. Ze schreven er een boek over, waarin ze te rade gaan bij de filosofie. “De filosofie helpt om je iets voor te stellen dat anders is dan wat er is. Er zit vrijheid in reflectie.”
Hoe je afscheid neemt van je moeder als ze euthanasie krijgt

23 november 2022

“Nog vijf minuutjes mama”, zegt de Vlaamse Charlotte de Jaegher een half uur voor de dood van haar moeder tegen haar. Samen zitten ze buiten, omringd door familie, met dekentjes en een knapperend vuurtje. Haar moeder is ongeneeslijk ziek en de dokters die haar euthanasie komen voltrekken, zijn gearriveerd.
"Armoede houdt je klein"

12 november 2022

Persoonlijke aandacht maakt dat mensen zich kunnen ontwikkelen. Dat niet iedereen die aandacht krijgt, zorgt voor veel ongelijkheid, stelt Tim ’S Jongers, directeur van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA. Zo mag een ambtenaar van een ministerie in werktijd een cursus doen, de poetsvrouw die in hetzelfde gebouw werkt niet.
'Het draagvlak om mensen op te vangen wordt afgebroken'

10 september 2022

Je kon de afgelopen tijd niet om de asielcrisis heen. Vele honderden mensen sliepen buiten voor het opvangcentrum in Ter Apel. Artsen Zonder Grenzen moest voor het eerst in de geschiedenis in Nederland aan de slag. Tegelijk stonden mensen met spandoeken te protesteren tegen de aanwezigheid van deze nieuwkomers. We spreken Renée Frissen, oprichter van OpenEmbassy, waar haar team samen met vrijwilligers mensen die asiel hebben gekregen in Nederland ondersteunt bij het opbouwen van hun leven. "Nederlanders zijn echt bereid om mensen op te vangen, maar het draagvlak wordt afgebroken."
Hoe vluchtelingen proefkonijn zijn voor digitale technologie

2 september 2022

Technologie is onmisbaar voor vluchtelingen en migranten, niemand vlucht nog zonder smartphone. Maar digitale technologie en kunstmatige intelligentie hebben ook een schaduwzijde: ze worden door overheden ingezet om migranten te controleren en te surveilleren. Voor bedrijven zijn vluchtelingen ideale testsubjecten voor nieuwe technologieën, ook al kunnen ze daar vaak geen bezwaar tegen maken. Volgens mediawetenschapper Koen Leurs is een kritisch perspectief daarom hard nodig. "De rechten van vluchtelingen staan on hold."
'Personeel is het bestaansrecht van een onderneming'

24 augustus 2022

Politiek, maatschappij en vooral ook andere ondernemers klaarstomen voor sociaal ondernemerschap. Na het succes van de HUMAN-documentaireserie De Wasstraat, is dat nu de ambitie van sociaal ondernemer Martin Kniest. “Ik denk dat het gelukt is om een verborgen groep zichtbaar te maken. Een groep waar we eerder niet naar omkeken, maar waarvan we nu zien dat het hele waardevolle arbeidskrachten zijn.”
Oorlog in paradijs Bali

17 augustus 2022

Terwijl Nederlandse toeristen op Bali op het strand liggen, vieren Indonesiërs op 17 augustus de onafhankelijkheid. Historica Anne-Lot Hoek deed onderzoek naar de onafhankelijkheidsoorlog (de Revolutie) op Bali en het jarenlange verzet tegen de koloniale overheersing dat eraan voorafging. Want dat verhaal was nog lang niet compleet. "Het is zo belangrijk om met gewone mensen te praten die het zelf hebben meegemaakt. Dat is de geschiedenis van onderop."
Ook in Nederland heeft niet iedereen gelijke toegang tot abortus

3 juni 2022

Het recht op veilige abortus staat wereldwijd onder druk. De Verenigde Staten willen het federale recht op abortus afschaffen, en dichterbij huis stelde Polen eerder al de strengste abortuswetgeving van Europa in. Vroedvrouw Bahareh Goodarzi nam deel aan de solidariteitsdemonstratie voor het recht op abortus op de Dam in Amsterdam. Wij spreken haar over abortus, ongelijkheid in de zorg in Nederland, en ze tipt een boek dat een dystopische wereld schetst waarin vrouwen niet langer zelf over reproductie mogen beslissen.
Ook in Nederland heeft niet iedereen gelijke toegang tot abortus

2 juni 2022

Het recht op veilige abortus staat wereldwijd onder druk. De Verenigde Staten willen het federale recht op abortus afschaffen, en dichterbij huis stelde Polen eerder al de strengste abortuswetgeving van Europa in. Vroedvrouw Bahareh Goodarzi nam deel aan de solidariteitsdemonstratie voor het recht op abortus op de Dam in Amsterdam. Wij spreken haar over abortus, ongelijkheid in de zorg in Nederland, en ze tipt een boek dat een dystopische wereld schetst waarin vrouwen niet langer zelf over reproductie mogen beslissen.
In een rijk land als Nederland zouden mensen niet in armoede mogen leven

20 mei 2022

Een sociaal rechtvaardige samenleving, waarin mensen niet onverschillig blijven als anderen kopje onder gaan. Dat is het ideaal van Denise Harleman, die een sociaal experiment begon waarmee ze geld inzamelde om mensen in armoede maandelijks duizend euro te geven. In de radio-uitzending van De Publieke Tribune van HUMAN spreekt Coen Verbraak met haar over haar idealen en wat zij doet om een betere wereld tot stand te brengen.
In een rijk land als Nederland zouden mensen niet in armoede mogen leven

19 mei 2022

Een sociaal rechtvaardige samenleving, waarin mensen niet onverschillig blijven als anderen kopje onder gaan. Dat is het ideaal van Denise Harleman, die een sociaal experiment begon waarmee ze geld inzamelde om mensen in armoede maandelijks duizend euro te geven. In de radio-uitzending van De Publieke Tribune spreekt Coen Verbraak met haar over haar idealen en wat zij doet om een betere wereld tot stand te brengen.
Waarom psychiater Elnathan Prinsen niet van verward, maar onbegrepen gedrag spreekt

19 mei 2022

Al jaren neemt het aantal meldingen van verwarde personen toe. Bezuinigingen op de ggz zouden een van de oorzaken zijn, maar volgens psychiater Elnathan Prinsen is het probleem vooral dat het onduidelijk is wat de politie precies definieert als verward gedrag. Ook lijkt de samenleving steeds minder tolerant naar mensen die moeilijk te begrijpen zijn.
Loskomen van dwingende tradities, dat is pas vrijheid

5 mei 2022

Als Pakistaans-Nederlandse schrijver en lhbti-activist had Haroon Ali het gevoel nergens echt bij te horen, maar inmiddels kan hij zijn wie hij is. 'Ik voel nu veel vrijheid, omdat ik me niet meer laat leiden door dwingende tradities en druk vanuit mijn familie. Als mensen het niet eens zijn met mijn levensstijl, is dat hun probleem', zegt Ali. We spreken hem over wat herdenken en vrijheid voor hem betekent. En hij raadt een boek aan – te winnen in de HUMAN vriendenactie.
'Dodenherdenking is als het graf bezoeken dat mijn grootouders nooit hebben gehad'

4 mei 2022

In 1943 werd de moeder van schrijver Maurits de Bruijn afgegeven bij de buren, terwijl haar ouders en twee zusjes op transport moesten naar Sobibór. Moeder Rebecca groeide op als Sonja, haar familie keerde nooit meer terug. In Ook mijn Holocaust beschrijft De Bruijn hoe die ervaring niet alleen het leven van zijn moeder, maar ook dat van hem heeft getekend. Op Nationale Dodenherdenking spreken we hem over intergenerationeel trauma, het belang van herdenken en wat het voor hem betekent om Joods te zijn.
Emancipatie is niet alleen goed voor vrouwen, maar juist ook voor mannen

8 maart 2022

'Be the (hu)man you wish to see in the world'. Zo komen we een stapje dichterbij een vrije en gelijkwaardige samenleving, zegt Joost Mallo van stichting Emancipator. Want emancipatie is niet slechts een vrouwenzaak, maar kan alleen slagen als mannen ook veranderen. Daarom moedigt hij mannen aan om na te denken over wat voor man zij willen zijn.
Waarom de ene vluchteling de andere niet is

5 maart 2022

Met alle vormen van empathie en medemenselijkheid moet je blij zijn, prijst historicus Leo Lucassen de solidariteit met en de vele hulpacties voor de Oekraïense bevolking. 'Maar je moet je niet rijk rekenen, het verleden heeft laten zien dat de massaliteit waarmee dat gebeurt van tijdelijke aard is.' Ook wijst hij op een dubbele standaard in onze omgang met vluchtelingen.
Met een bus vol hulpgoederen onderweg naar de Pools-Oekraïense grens: 'Ik moest iets doen'

4 maart 2022

'Het is slechts een druppel op een gloeiende plaat, maar het is wel een druppel.' Met dat idee zijn Laurens Knoop, creatief directeur van The School of Life en fotograaf François Luxembourg met een bus vol hulpgoederen onderweg naar de Pools-Oekraïense grens. De komende dagen vullen we deze blog aan met hun bevindingen.
Hoe bewaar je je menselijkheid te midden van een oorlog?

3 maart 2022

De dreiging hing al langere tijd in de lucht, en tóch was de schok groot toen Oekraïne vorige week werd binnengevallen door Rusland. Hoe ga je om met de angst voor oorlog, voor iets dat zoveel groter is dan jezelf? We steken ons licht op bij twee mensen die eerder oorlog meemaakten: filmmaker Lidija Zelović uit voormalig Joegoslavië en schrijver en psychiater Forugh Karimi uit Afghanistan.
Om het koloniale verleden te kunnen verwerken moet Nederland zijn superieure zelfbeeld aanpassen

17 februari 2022

Op 17 augustus 1945 riep Sukarno de onafhankelijkheid van Indonesië uit, een bloedige onafhankelijkheidsoorlog met Nederland volgde. Bijna zeventig jaar later staat deze periode van oorlog en revolutie volop in de belangstelling. Hoe heeft ons beeld van die koloniale geschiedenis zich ontwikkeld en wat zegt dat over Nederland? We vragen het Lara Nuberg, die het debat als historicus en schrijver met Indische roots op de voet volgt.