2021 - Brainwash

Zo wordt angstvallig gezocht naar verdoving van de eenzaamheid

15 december 2021

Na een zwaar ongeluk voor de kust van het Franse Biarritz weet disruptiecoach Amor Muto wat pijn is en hoe je die pijn kunt ontvluchten door verdoving. Maar verdoving beperkt zich niet tot de pijnpolie en het ziekenhuis. Het is overal. Volgens Muto moeten we de vraag stellen waar we zo massaal voor op de vlucht zijn.
Historicus Maarten van den Heuvel: het zelfhulpboek spiegelt de tijd waarin we leven

10 december 2021

Hij las alle zelfhulpboeken die tussen de Tweede Wereldoorlog en de coronacrisis de Nederlandse bestsellerlijsten haalden en zag hoe de boodschap in die boeken gaandeweg veranderde. Volgens historicus Maarten van den Heuvel reflecteert het zelfhulpboek de tijdgeest: 'Na 2008 duikt de boodschap op dat je het idee 'succes' moet loslaten.'
Psychiater Menno Oosterhoff: het is de kunst om toch met lege handen te blijven staan

7 december 2021

De psychiatrie is er om mensen met psychische problemen te helpen. Maar het lijkt er de laatste tijd soms op dat de psychiatrie zélf ziek is. Eén op de drie psychiaters overweegt te stoppen, omdat ze vinden dat ze hun vak niet meer naar behoren kunnen uitoefenen. Wat is er precies aan de hand, tegen welke grenzen lopen psychiaters aan? En wat maakt hun vak voor hen kennelijk steeds vaker onbevredigend? Psychiater Menno Oosterhoff: 'Ik voel me regelmatig enorm beperkt, en kan niet oplossen wat ik zou willen. Het is de kunst om dan toch met lege handen te blijven staan.'
Psychiater Forugh Karimi: trauma's worden van generatie op generatie doorgegeven

2 december 2021

25 jaar oud en hoogzwanger was ze, toen ze in 1996 wegvluchtte uit Afghanistan. Inmiddels werkt Forugh Karimi als psychiater in Den Bosch en Eindhoven en is ze voorzitter van de afdeling voor transculturele psychiatrie van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Een gesprek over het toegankelijker maken van de geestelijke gezondheidszorg en het boek dat je nu moet lezen.
Als iedereen zwijgt kan trauma niet worden verwerkt

16 november 2021

Als er bij trauma geen ruimte is om te delen wat je hebt meegemaakt, en voor emoties als woede, eenzaamheid en verdriet, kan het niet verwerkt worden. Schrijver Nikki Dekker ziet hoe het verleden doorwerkt in het heden als ze twee vrienden opzoekt in Madrid.
Sociaal psycholoog Jonathan Haidt: hoe erger je de andere kant haat, hoe meer bizarre dingen je geneigd bent te geloven

12 november 2021

Waarom gelooft niet iedereen wat jij gelooft? Zijn de anderen dan echt zo dom, onwetend of slecht? Nee, stelt sociaal psycholoog Jonathan Haidt, het grote probleem is dat we onze eigen overtuigingen niet bevragen. We denken rationeel te zijn maar eigenlijk is het onze onderbuik die bepalend is voor hoe we denken en handelen. Het is tijd om stil te staan bij al die onderbuikgevoelens en het kuddedier in onszelf. Op het Brainwash Festival ging Floortje Smit met hem in gesprek, en hierna volgt een ingekorte weergave van dat interview.
Psychiater Anna Lembke: het onafgebroken najagen van plezier leidt tot pijn

11 november 2021

We leven in een tijd van overvloed, volgens Stanford-psychiater Anna Lembke (bekend van de documentaire The Social Dilemma). Van drugs tot gokken en van eten tot social media: overal om ons heen zijn prikkels die ons continu dopamineshots geven. Dat geeft misschien een lekker gevoel, het doet ons geen goed. 'De wereldwijde toename van depressie, angst en zelfdoding, komt doordat we de beloningspaden in ons brein bombarderen met feelgooddrugs en -gedrag.' Op het Brainwash Festival sprak Norman Vladimir met Anna Lembke over haar nieuwe boek Dopamine Nation, en hierna volgt een ingekorte weergave van dat interview.
Psychiater Glenn Helberg: de psychiatrie kijkt te beperkt

9 november 2021

We geloven te veel in één dominant verhaal, zegt psychiater Glenn Helberg. Niet alleen in de psychiatrie, maar in onze hele samenleving moeten we leren luisteren naar de ander. We spraken hem over individualisme en zijn worsteling met de DSM-methode waarin de problemen van patiënten in rap tempo gekwalificeerd moeten worden.
De dingen zijn zoveel simpeler als je onthoudt waar het werkelijk om gaat

19 oktober 2021

Dingen zijn zoveel simpeler als je onthoudt waar het werkelijk om gaat, ontdekte schrijver Nikki Dekker tijdens een lange afstand zwemtocht in de Middellandse Zee. Want eenmaal in het water, viel alle nervositeit van haar af.
Imke Gilsing dacht dat ze Tinkerbel was, en werd tegen haar zin gedwongen opgenomen

3 september 2021

Het zal je maar gebeuren: tegen je zin opgenomen worden in een psychiatrische instelling, omdat je een gevaar vormt voor jezelf of voor anderen. Het overkomt jaarlijks 30.000 mensen in Nederland, waardoor we in 2020 koploper waren in Europa. Het overkwam ook Imke Gilsing. Met haar en anderen die de dwangopname van dichtbij kennen, sprak Coen Verbraak in de radio-uitzending van De Publieke Tribune van HUMAN.
Hoe je met je eigen verhaal grip kunt krijgen op je leven

5 augustus 2021

Van burenruzies tot het Israëlisch-Palestijns conflict: met storytelling, het delen van je eigen verhaal, maar vooral ook met het luisteren naar dat van een ander, probeert schrijver en directeur van het Storytelling Centre Arjen Barel een betere wereld te scheppen. Onlangs verscheen zijn boek Sterker staan met je eigen verhaal, waarin hij laat zien hoe je met storytelling ook grip kunt krijgen op je eigen leven.
De burn-out: een logisch onderdeel van het carrièrepad?

9 juli 2021

Steeds meer ziet schrijver Anne van den Dool ze om zich heen: leeftijdsgenoten die vastlopen, die zich kapot gewerkt hebben en met een burn-out bij de dokter belanden. Misschien nog wel zorgwekkender is dat er gedaan wordt alsof die burn-out erbij hoort, een logisch onderdeel van het carrièrepad.
Psychiater Floortje Scheepers: we moeten aanvaarden dat het leven onzeker is

8 juli 2021

De coronacrisis laat zien wat onzekerheid met de maatschappij doet. Volgens psychiater Floortje Scheepers kunnen we daar als samenleving en individu slecht mee omgaan. 'Onze reflex en onze neiging is om onzekerheid te bedwingen door modellen, structuren of systemen te bedenken. Maar eigenlijk nemen we daar in de kern de echte onzekerheid niet mee weg en maken we onszelf misschien alleen maar nog onzekerder.'
De archetypische kracht van iets simpels als een lepel

12 mei 2021

Als psycholoog en theoloog Jackie June ter Heide het lepeltje dat ze van haar moeder cadeau kreeg kwijtraakt, leidt dat tot een hernieuwde kennismaking met de ideeën van psycholoog Carl Gustav Jung. Wat is het toch, dat dit lepeltje zo waardevol maakt, vraagt ze zich af.
Vroeg pieken. Over jong, jonger, jongst moeten zijn

1 april 2021

Een boek schrijven, een bedrijf starten, of bakken met geld verdiend hebben. Het lijkt wel alsof we steeds jonger, steeds succesvoller moeten zijn, stelt schrijver Anne van den Dool. Maar waarom zou je zo vroeg mogelijk binnen willen zijn, zonder ruimte om te verlangen?
Wie wakker ligt, blijft helemaal alleen achter in een onbevolkte wereld

15 februari 2021

Vannacht lag ik weer wakker. Het werd een uur, twee uur, drie uur 's nachts, maar de tijd veranderde niets aan de situatie: ik lag in bed, en ik kon niet slapen.
Hoe een mentale krachtsinspanning ons door de coronacrisis kan loodsen

12 januari 2021

We kunnen van dag tot dag volgen hoeveel coronabesmettingen er zijn, hoeveel mensen op de IC's liggen, hoeveel er overlijden en wat het reproductiegetal is. En sinds een week weten we ook hoeveel mensen er gevaccineerd zijn. Door deze focus op lichamelijke gezondheid zouden we bijna vergeten dat je door corona ook psychische klachten kunt krijgen.

Zo wordt angstvallig gezocht naar verdoving van de eenzaamheid

Historicus Maarten van den Heuvel: het zelfhulpboek spiegelt de tijd waarin we leven

Psychiater Menno Oosterhoff: het is de kunst om toch met lege handen te blijven staan

Psychiater Forugh Karimi: trauma's worden van generatie op generatie doorgegeven

Als iedereen zwijgt kan trauma niet worden verwerkt

Sociaal psycholoog Jonathan Haidt: hoe erger je de andere kant haat, hoe meer bizarre dingen je geneigd bent te geloven

Psychiater Anna Lembke: het onafgebroken najagen van plezier leidt tot pijn

Psychiater Glenn Helberg: de psychiatrie kijkt te beperkt

De dingen zijn zoveel simpeler als je onthoudt waar het werkelijk om gaat

Imke Gilsing dacht dat ze Tinkerbel was, en werd tegen haar zin gedwongen opgenomen

Hoe je met je eigen verhaal grip kunt krijgen op je leven

De burn-out: een logisch onderdeel van het carrièrepad?

Psychiater Floortje Scheepers: we moeten aanvaarden dat het leven onzeker is

De archetypische kracht van iets simpels als een lepel

Vroeg pieken. Over jong, jonger, jongst moeten zijn

Wie wakker ligt, blijft helemaal alleen achter in een onbevolkte wereld

Hoe een mentale krachtsinspanning ons door de coronacrisis kan loodsen