Een nieuw seizoen Brainwash Zomerradio

Maandagnacht van 18 op 19 juli
“Als je elkaars ogen ontmoet, dan weet je: ik heb jou gezien. En de ander heeft jou gezien”, zegt theatermaker Adelheid Roosen in een eerder interview met Brainwash. Door stil te staan naast en met de ander, beziet ze haar eigen leven, en raakt ze steeds opnieuw ontroerd. Nadat ze haar moeder verloor aan Alzheimer, maakte ze voor HUMAN drie series over mensen met dementie. Momenteel is de nieuwste serie Roosen & Borst te zien, waarin ze zich met Hugo Borst richt op afscheid nemen. Als dochter en mantelzorger maakte Roosen de documentaire Mam, waarin ze met haar moeder ‘meevalt’ in haar dementie, om de ongrijpbare ziekte te omhelzen en haar moeder niet te verlaten. In 2015 won ze de Van Praagprijs omdat, zo luidde het oordeel van de jury, zij “onvermoeibaar vecht voor een wereld waarin medemenselijkheid een kans krijgt.” Roosen is artistiek leider van theatergezelschap Female Economy. In Brainwash Zomerradio wil ze in ieder geval de “fenomenale Meral Polat” laten horen, met het nummer Kabuljan. 

Lees en luister de uitzending hier terug.

Dinsdagnacht van 19 op 20 juli
“Ik ging mij bezighouden met mannen en mannelijkheid toen ik leerde dat het mannen zijn die de meeste en de grootste ellende in de wereld veroorzaken. Dat is nogal wat”, schrijft Jens van Tricht in zijn boek Waarom feminisme goed is voor mannen. Mannen mogen niet kwetsbaar of gevoelig zijn, want echte mannen huilen niet. Het houdt mannen in een strak keurslijf dat de afgelopen eeuwen nauwelijks is opgerekt, en dat is schadelijk. Met zijn stichting Emancipator werkt Van Tricht aan het veranderen van die maatschappelijke normen voor mannen en mannelijkheid. Want in tegenstelling tot wat we vaak denken, is feminisme niet alleen een vrouwenzaak. In Brainwash Zomerradio mag wat Van Tricht betreft het nummer Niets aan de hand niet ontbreken, omdat zanger Jan Rot laat zien hoe je als man op een authentieke manier emoties kunt beleven, zonder er ongemakkelijk mee te zijn.   

Lees en luister de uitzending hier terug.

Woensdagnacht van 20 op 21 juli
“Hij maakt een geheim van mij, van ons, en dat maakt het pervers, spannend, verkeerd, erotisch. Ik wil het en ik wil het niet. Maar ik ga er hoe dan ook mee door”, schrijft Emy Koopman in haar autobiografische boek Tekenen van het universum. Ze noemt het een ‘verslag van een obsessie’, van een wanhopige verliefdheid voor iemand anders dan haar eigen partner. In haar debuutroman Orewoet verkende ze al de grens tussen verlangen en waanzin, en in Het boek van alle angsten verbeeldde ze een dystopische wereld waar het recht van de sterkste zegeviert. Koopman promoveerde op psychologisch onderzoek naar empathie en literatuur, en presenteerde de VPRO-reisserie Paradijs Canada.  

Lees en luister de uitzending hier terug.

Donderdagnacht van 21 op 22 juli
“Psychedelica hebben mijn ogen geopend”, vertelt neurowetenschapper Michiel van Elk in zijn boek Een nuchtere kijk op psychedelica. Het voelde alsof er een venster in zijn ziel openging, waardoor emoties rauwer binnenkwamen. Van Elk werkt als universitair hoofddocent aan de Universiteit van Leiden, waar hij onderzoek doet naar psychedelica. Eerder schreef hij Extase, over spirituele ervaringen en de zoektocht naar een hogere realiteit. En Het Babybrein, over de hersenontwikkeling van baby’s. In Brainwash Zomerradio wil Van Elk The age of anxiety van Arcade Fire laten horen, dat uitkwam na de lockdowns en verwijst naar een angstig tijdsbeeld. Het begint beklemmend, maar eindigt tegelijk extatisch. 

Lees en luister de uitzending hier terug.

Vrijdagnacht van 22 op 23 juli
“De geur van de dood hangt aan het eind van de dag bij thuiskomst nog om je heen”, schrijft schoonmaker Tuğrul Çirakoğlu in zijn boek Schoon Genoeg. “Als je ‘s avonds in het donker in bed ligt, moet je daar mee om kunnen gaan”. Als crime scene cleaner maakt hij vaak schokkende ruimtes schoon vol urine, poep, bloed en de lichaamssappen van ontbindende lijken. Hij komt voortdurend in aanraking met dood, eenzaamheid en depressie, en dat terwijl hij in 2014 begon met schoonmaakbedrijf Frisse Kater, gericht op het schoonmaken van huisfeestjes. In Brainwash Zomerradio wil Çirakoğlu I came up the hard way van Eddy Clearwater laten horen. Een nummer dat hem raakt, juist omdat hij zo vaak ziet hoe zwaar de gemiddelde persoon het heeft in deze wereld. 

Lees en luister de uitzending hier terug.

Maandagnacht van 25 op 26 juli
“Baren is een heftige, pijnlijke en transgressieve ervaring waarbij lichamelijke, psychische en emotionele grenzen op de proef worden gesteld”, zei filosoof Rodante van der Waal in haar voordracht op Brainwash Festival. Een geboorte kan een prachtig evenement zijn, maar als vroedvrouw is zij ook vaak getuige geweest van grensoverschrijdend gedrag in de verloskundige zorg. Ze promoveert momenteel aan de Universiteit van Humanistiek op de problematiek van obstetrisch geweld in de geboortezorg en de filosofie van de zwangerschap. Wetenschappelijke artikelen van haar hand verschenen in Agenda, Nursing Ethics en Birth. Ze maakt de podcast ‘Contractions’ over de politiek van verloskunde en is redacteur bij het Vroede Geluid. 

Lees en luister de uitzending hier terug.

"Mijn seksualiteit is van mij, en niet stof voor jouw grap," schrijft feminist en journalist Milou Deelen in maart 2017 op haar Facebookpagina bij een video over slutshaming: "Als jongens seks hebben en hier openlijk over spreken, is dit tof. Als meisjes zoals ik dit doen, daalt ons respect of onze waardigheid." De video gaat viraal, wordt honderdduizenden keren bekeken en besproken in bijna alle landelijke media. Het zorgt voor een ommekeer in haar leven. Ze stopt met haar studie om zich blijvend uit te spreken tegen seksisme en over feminisme. Samen met Daan Borrel schreef ze Krabben en onlangs verscheen Hoe Doen We Het? Een Zoektocht naar het Seksleven van Vrouwen. Voor Brainwash Zomerradio koos ze onder andere het nummer Dancing Queen van ABBA.

Lees en luister de uitzending hier terug.

Woensdagnacht van 27 op 28 juli
“De basis waarop een vrouw beoordeeld wordt, is nog altijd: is ze seksueel aantrekkelijk of niet? Niet neukbaar zijn: daar word je als vrouw voor afgestraft”, zei fotograaf Lieve Blancquaert in een interview met DeMorgen. In haar nieuwste serie Let’s talk about sex onderzoekt ze wereldwijd de liefde, trouw en ontrouw, het uiterlijk, genderongelijkheid en seksueel geweld. Eerder reisde ze de hele wereld over voor Birth Day, Wedding Day en Last Days, waarbij ze mensen op de gevoelige plaat vastlegde op deze bijzondere momenten in het leven. De onderstroom in al die verhalen is voor haar de connectie tussen mensen en de relaties die we aangaan. 

Lees en luister de uitzending hier terug.

Donderdagnacht van 28 op 29 juli
“Wil je racisme en discriminatie oplossen, dan moet je weten hoe het zich manifesteert", zegt Mitchell Esajas in een interview met de Volkskrant. Volgens hem praten mensen vanuit de onderbuik alsof ze er verstand van hebben, maar het is een complex probleem. Esajas is antropoloog en bedrijfskundige, en mede-oprichter van The Black Archives in Amsterdam, een cultureel centrum dat de geschiedenis van Surinaamse en zwarte mensen in de Nederlandse context plaatst. Dit jaar was hij ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van Kick Out Zwarte Piet (KOZP) de mede-curator van tentoonstelling Zwartheid onder ogen komen, dat de beeldvorming over zwarte mensen in Nederland blootlegt. Esajas zet zich in voor KOZP, en zijn auto werd vernield tijdens een bijeenkomst van de actiegroep in 2019 in Den Haag. Hij was tevens bestuurder van het Amsterdamse discriminatiemeldpunt.

Lees en luister de uitzending hier terug.

Vrijdagnacht van 29 op 30 juli
Omarm je imperfecties. Doe minder. Als je niet in het systeem past, ligt dat niet aan jou, maar aan het systeem. De boeken van schrijver Marian Donner zijn een verademing in deze tijd waarin je jezelf alsmaar moet verbeteren met dingen als yoga en mindfulness, en  waarin je als werknemer vooral zo efficiënt mogelijk moet zijn. Na twee romans werd haar non-fictie-anti-zelfhulpboek Het Zelfverwoestingboek een enorm succes. Nu is er De Grote Weigering – een essay waarin ze zoekt naar een weg uit de dwingende greep van het kapitalistisch systeem.

Lees en luister de uitzending hier terug.