Als het tegenzit, dan verlies je soms de hoop dat het beter gaat worden. 'Hoop' klinkt vaak als een laatste strohalm, alsof je eigenlijk al weet dat het niks gaat worden maar het nog niet wil toegeven aan jezelf. Hoop is echter een belangrijke eigenschap voor een gelukkig leven, bijvoorbeeld om om te gaan met die tegenslagen. Hoopvol nieuws: je kunt je hoop ontwikkelen!


Mensen blijken echt hoopvol te zijn als er sprake is van twee zaken. Ten eerste is de hoop gericht op een doel dat je graag wilt bereiken, dat belangrijk voor je is en waar je waarde aan hecht. Je hoopt op iets positiefs, niet op iets onbenulligs of zelfs negatiefs. Ten tweede heb je voor hoop ook ideeën nodig over hoe je dat doel zou kunnen bereiken. Als je heel graag een nieuwe baan wil, maar geen flauw idee hebt wat jij kunt doen om die droombaan te krijgen, dan is de hoop die je hebt erg klein.

Hoop is een belangrijke eigenschap voor een gelukkig leven, bijvoorbeeld om om te gaan met die tegenslagen.

In werk met studenten blijkt bijvoorbeeld dat een student die verschillende mogelijkheden ziet om zich voor te bereiden op examens, meer hoop heeft dat het gaat lukken en ook een grotere kans van slagen heeft. Als het eerste plan niet werkt, heeft deze student namelijk een plan B. Dat is precies waar hoop om draait: het vertrouwen dat je je doel kunt bereiken, linksom of rechtsom, omdat je ook nog een plan B, C, D, enzovoort hebt. Plan D kan natuurlijk ook zijn 'ik pas mijn doel aan'. In een tunnelvisie altijd je doel blijven najagen, helpt je niet vooruit.

© Unsplash

Een bloem

Zoals gezegd kun je ook je eigen hoop vergroten. Daarbij gaat het er niet om dat je jezelf driemaal daags in de spiegel moed inspreekt of heel hard Tjakka roept (hoewel dat voor sommigen wel kan werken, natuurlijk). Het begint met het bepalen van je doel: wat vind jij belangrijk, waar wil jij aan werken? Misschien wil je je baan leuker maken, wil je meer ontspannen, wil je beter worden in een bepaalde vaardigheid of… Bekijk dit doel eens kritisch: inspireert het doel je om je voor in te zetten? Als het een 'moetje' is, dan kun je je afvragen of je er echt enthousiast en hoopvol van gaat worden. Bedenk je dan waarom het doel voor jou belangrijk is.

Vervolgens kun je gaan brainstormen over de volgende vraag: welke acties kan ik doen om dit doel (een beetje) te verwezenlijken? Zoals het hoort met brainstormen: alle ideeën zijn goed, probeer vooral veel ideeën te bedenken. Als jij je baan bijvoorbeeld leuker wilt maken, dan kun je van alles doen. Planten mee naar kantoor, overleg met je baas over je takenpakket, koptelefoon met je favoriete muziek op, een positief werkdagboek bijhouden, jobcraften, een andere baan zoeken, slingers ophangen op je werk, lunchen met collega's…

Door te beseffen dat er zo veel mogelijkheden zijn om je doel een beetje te verwezenlijken, word je waarschijnlijk al hoopvoller. Kies enkele acties uit om mee te beginnen (bijvoorbeeld omdat ze grote kans van slagen hebben of omdat het makkelijk is). Als het toch niet werkt, dan heb je nog een waslijst aan opties over. Zo heb je altijd gefundeerde hoop!

meer weten?

Meer weten over psychologisch kapitaal en hoe jij je optimisme, hoop, veerkracht en zelfvertrouwen kunt vergroten? Het boek Optimisme – Hoop – Veerkracht – Zelfvertrouwen legt de theorie uit en helpt je op weg om jezelf te ontwikkelen. De auteur, Matthijs Steeneveld, is psycholoog, trainer en schrijver. Daarnaast is hij redactielid bij het Tijdschrift Positieve Psychologie en medeoprichter van het Bureau voor Positieve Psychologie.

In het Nederlands ook wel baanboetseren genoemd. Job Crafting is een manier waarop een individu zelf zijn baan herstructureert. Dit kan doordat de werknemer aanpassingen aanbrengt in zijn taken of dat er aanpassingen gemaakt worden in de samenwerking. Hierdoor wijzigt het cognitieve beeld dat hij van zijn werk heeft. De specifieke effecten hiervan zijn dat het takenpakket en/of de sociale omgeving verandert. De meer algemene effecten van job crafting zijn dat iemand het werk als meer betekenisvol zal kunnen ervaren en dat iemand zich meer identificeert met de werkzaamheden.