Technologie

Hoe beïnvloedt AI onze menselijkheid? Onderzoekers en denkers bekijken de impact van AI op ons denken en onze waarden. Reflectie, fouten maken en verantwoordelijkheid blijven nadrukkelijk voor de mens.

Artificial intelligence ontwikkelt zich razendsnel. Een sollicitatiebrief of een nieuwe zomerhit, AI draait het in een paar seconden in elkaar. Moeten we bang zijn voor die ontwikkelingen? Nee, denkt hoogleraar Socially Intelligent AI Sennay Ghebreab. Volgens hem moeten we vooral inzien dat AI een weerspiegeling is van onszelf, de mens. Als we dat weten, kunnen we AI in ons voordeel gaan inzetten, voor een rechtvaardige samenleving.

Spreek jij iemand aan op een haatcomment? Veel mensen doen dit niet uit angst dat ze zelf haat over zich heen krijgen. Maar, het kan wel degelijk effect hebben, zegt hooglereraar digitale weerbaarheid en veerkracht Esther Rozendaal.

AI is alles behalve inclusief en dat heeft nu al grote gevolgen, vooral voor minderheden. We spreken onderzoeker Oumaima Hajri over witte robots, gezichtsherkenning en contentmoderatie.

Van zelfrijdende auto's tot de suggesties die je krijgt op YouTube en het veelbesproken ChatGPT: kunstmatige intelligentie is overal. We bevinden ons middenin een AI-revolutie, volgens (web)ontwikkelaar Hay Kranen. Dat brengt een aantal uitdagingen met zich mee, maar verwacht van hem geen doemverhaal: "AI geen magie is. Als je ermee aan de slag gaat, kun je zelf snappen hoe het werkt."

De smartphone bepaalt steeds meer ons leven. Veel handige apps lijken een verrijking. Maar verliezen we met het apparaat ook iets waar we later spijt van krijgen? In de podcastcastserie Altijd aan wordt onderzocht wat er op het spel staat.

Een computer die betere diagnoses stelt dan een arts, Google die eerder weet of je zwanger bent dan jijzelf en de overheid die registreert hoe groot de kans is dat je fraudeert. Algoritmes en slimme technologieën worden steeds dominanter in ons leven. Is kunstmatige intelligentie een kans of een bedreiging? Voorafgaand aan de nieuwste Brainwash Special over dit onderwerp, spreken we alvast met techniekfilosoof Peter-Paul Verbeek en digitaal strateeg Ilyaz Nasrullah.

Als we de populaire cultuur mogen geloven, ziet de toekomst van artificiële intelligentie (AI) er ongeveer zo uit: een kwaadaardig superintelligent systeem dat het einde van de mensheid inluidt, of op mensen gelijkende robots die de wereld overnemen. Volgens filosoof Lode Lauwaert is dat voer voor café, niet voor een serieuze discussie. 'De artificiële intelligentie die ons dagelijks leven nu al vormgeeft, zie je vaak niet. Het is onze plicht om na te denken over de problemen met de ontwikkeling en het gebruik daarvan.'

Militairen die hun thuisadres of de locatie van een geheime legerbasis weggeven via fitnessapps als Strava of Polar, of foto's van kernwapens delen in een Facebookgroep. Of: influencers op Instagram en TikTok die met hun foto's de handel in exotische dieren in stand houden. Met – naar eigen zeggen – een paar simpele zoekacties op Google weet Foeke Postma, journalist bij onderzoekplatform Bellingcat de grootste geheimen aan het licht te brengen.

De boodschap van het coronavirus in de HUMAN 2Doc: Zand in de Machine: niet ik maak jullie ziek, het is jullie manier van leven in een geïndustrialiseerd kapitalistisch systeem waardoor jullie ziek worden. Als een van de fouten in onze samenleving wordt in de film de schending van privacy genoemd. Herkenbaar, vindt Ancilla van de Leest. Volgens de privacy-expert moeten we, juist tijdens de coronacrisis, waakzaam zijn voor inbreuken op onze privacy, als massa-surveillance.

Nu hebben we nog de macht om zelf over onze toekomst te beschikken. Straks is het te laat, waarschuwt Harvard-professor en sociaal psycholoog Shoshana Zuboff. Dan ontwikkelt het surveillancekapitalisme zich door de verdere uitbuiting en beheersing van ons gedrag tot een ongekende macht.

Van algoritmes die grieptrends voorspellen tot overheden die burgers volgen om besmettingslijnen bloot te leggen: de verwachtingen van kunstmatige intelligentie (AI) als krachtig wapen tegen corona zijn hooggespannen. Ten onrechte, stelt cultuursocioloog Siri Beerends.

In Brainwash Zomerradio van Human interviewt presentator Floortje Smit denkers aan de hand van muziek. Hierboven terug te luisteren. Welke nummers zijn vormend geweest voor hun identiteit en denken? Deze keer Avinash Changa, oprichter van WeMakeVR, dat gespecialiseerd is in het creëren van Virtual Reality-ervaringen.

De strijd met China en de VS om technologische dominantie valt niet te winnen tenzij wij onze waarden verloochenen. Laat Europa bewust kiezen voor een leven in de digitale slow lane, bepleit hoogleraar politieke arithmetiek Daniel Mügge. Daarvoor moeten we onze bedrijven en markten beschermen, in plaats van mee te gaan in een mondiale tech-wedstrijd.

Het gevaar van kunstmatige intelligentie ligt er niet in dat een superintelligentie ons zal vervangen. Het gevaar is dat wij ons denkvermogen uitbesteden aan machines.

De grenzen van het menselijk bestaan doorbreken, de dood overwinnen. Het klinkt als sciencefiction, maar voor vooraanstaande wetenschappers, filosofen en ondernemers is het al lang geen verzinsel meer. Journalist Mark O'Connell tekende hun bevindingen op.

Hij werkte jarenlang voor Google, maar nam ontslag toen hij zag hoe er steeds meer slimme trucjes werden ingezet om onze aandacht te trekken: ethicus James Williams. Hij weet als geen ander hoe het werkt, en hoe effectief het is, dit verdienmodel van de tech-giganten van vandaag.

Op woensdag 11 april moest de actie Bye bye Facebook tienduizenden Zondag Met Lubach-fans verleiden om het sociale netwerk te verlaten. Voor de achterblijvers, zoals ik, waren de reacties van mede-achterblijvers een nieuwe reden om Facebook te verlaten. De reacties varieerden, zoals veel reacties in het leven, van steekhoudend tot ronduit dom. Daan Doesborgh zet de voors en tegens op een rijtje.