Dat is erg verdrietig, maar de oplossingen die het boek biedt zijn jammerlijk partner- en penetratiegericht: zoek samen naar prikkels, neem de tijd voor voorspel en gebruik glijmiddel en/of hormonen. Niets over soloseks en niets over seks met vrouwen. Is dit wel het hele verhaal? Ik vraag het aan Ellen Laan, hoogleraar Biopsychosociale determinanten van seksuele gezondheid en allesweter over de seksualiteitsbeleving van vrouwen. Zij antwoordt me dat seksuologen de menopauze zien als 'verklikker' van eerdere problemen met seks. Zo klinkt het ook in het boek.
Seks is voor heterovrouwen het minst leuk, als in: zij komen van alle demografische groepen het minst klaar. Laan: 'Als je zonder al teveel opwinding en zin seks had, als een soort verplicht nummer, voor de menopauze, dán kom je na de menopauze in de problemen'. Dat is goed nieuws voor sommigen, en slecht nieuws voor anderen. Het betekent dat vrouwen die eerder al geen gezellig seksleven hadden, tijdens de overgang daarvoor gestraft worden. Dat is gemeen en oneerlijk.
'Die Anatomie ist das Schicksal', schreef Freud: je lot ligt vast in je lijf. Dat is niet zo. Testosteron 'zorgt' niet voor lust, benadrukt Laan, maar je moet er voldoende van hebben om gevoelig te zijn voor seksuele stimuli. Dat is iets heel anders, want opwinding gaat nooit vanzelf. De meeste vrouwen hebben na de overgang nog genoeg testosteron om ontvankelijk te zijn voor prikkels, en prikkels is waar het om draait.
De les is dan: investeer in opwinding. Je bent nooit te oud om (nog) beter te weten wat er voor jou nodig is om geil te worden. Het maakt daarbij niet uit of je 16 of 66 bent, of je single bent of vastzit in een relatie: experimenteer in je masturbeer! Laat je vooral niet bang maken, en laat je al helemaal niet shamen, hoe oud je ook bent. De overgang is alleen maar een taboeonderwerp als we er als samenleving moeilijk over blijven doen. Gelukkig hebben we Madonna die de weg voor ons heeft bereid. Zoals vaker in mijn leven ben ik haar daarvoor dankbaar.