'Het voelt alsof ik een nieuw leven heb.' Mijn vriend Kris gebruikt PrEP, een pil met hiv-remmers die een hiv-infectie kan voorkomen. Net als de anticonceptiepil slik je PrEP preventief en kan je 'veilig' neuken zonder condoom. Kris vertelde me dat hij zich sindsdien bevrijd voelt. Hij is, zoals je dat netjes zegt, op leeftijd, en zag veel generatiegenoten sterven aan aids. Sinds de jaren '80 is seks onlosmakelijk verbonden geraakt met gevaar – vooral voor homomannen. Je kunt immers zelf wel altijd condooms gebruiken, maar je ziet niet wat iemand achter je rug doet. PrEP haalt angst weg.

Kris krijgt zijn PrEP via de GGD. Hij is onderdeel van AMPreP, een onderzoeksproject dat monitort hoe mannen uit risicogroepen PrEP gebruiken: vergeten ze de pil vaak, hoe ervaren ze het slikken en gebruiken ze minder condooms? De effectiviteit van PrEP is allang bewezen (nieuwe hiv-infecties nemen met 84 procent af!) maar toch wil demissionair minister Schippers van Volksgezondheid er niet aan. PrEP wordt niet vergoed. De hoge kosten – €550 voor 30 stuks – zijn door vrijwel niemand op te brengen.

Schippers hecht dus weinig waarde aan hiv-preventie. Dat is niet alleen vreselijk jammer voor de mannen die ook heel graag seks willen hebben zonder bang te zijn, maar ook gevaarlijk. Elk jaar komen er namelijk zo'n duizend hiv-infecties bij.

Tekst loopt door onder de foto.

© Brainwash

Filmstill uit Théo et Hugo. Een angstvallig bezoek aan het ziekenhuis volgt op hun intense vrijpartij als Théo hoort dat Hugo hiv-positief is.

Gelukkig zijn er mensen die daarom alternatieven zoeken, zoals PrEP in het buitenland halen. Actiegroep PrEPnu probeert de druk op Schippers op te voeren en heeft een gratis spreekuur. Hun roep is gehoord door Amsterdamse politici die zich in tegenstelling tot hun landelijke collega's wel om deze groep bekommeren. Zij hebben onlangs geld beschikbaar gesteld voor de begeleiding van zogeheten 'informeel gebruik' van PrEP: voorlichting en de hiv-, soa- en niertesten die nodig zijn bij PrEP-gebruik.

Het grootste bezwaar tegen PrEP is dat neuken zonder condoom. We hebben allemaal netjes geleerd dat het condoom het beste beschermt, niet alleen tegen hiv maar ook tegen andere soa. Als homomannen nu ineens allemaal zonder condoom gaan seksen, krijgen we dan niet een explosie van genitale wratten, chlamydia en gonorroe? Dat blijkt niet zo te zijn. Sterker nog, er is onderzoek dat laat zien dat goed PrEP-gebruik juist het aantal soa doet verminderen.

Aan de PrEP zijn betekent dat je je vaker laat testen dan normaal. ('Normaal' is trouwens te weinig, en dat geldt ook voor hetero's.) Als je op tijd constateert dat je een soa hebt, wordt deze sneller behandeld. Regelmatig testen betekent dat infecties eerder worden vastgesteld dan dat symptomen zich voordoen. Omdat dan direct behandeling volgt, draag je de aandoening niet ongemerkt over op anderen. Dit werkt cumulatief: elk kwartaal zijn er minder soa.

PrEP is er, PrEP is noodzakelijk en PrEP is belangrijk. Daarnaast is de nadruk die er bij PrEP ligt op het kennen van je status een les voor ons allemaal: je regelmatig laten testen is een cruciaal maar vaak vergeten onderdeel van veilig vrijen – misschien wel omdat we bang zijn voor wat we te horen kunnen krijgen. Maar hoe meer we dat met z'n allen doen, hoe dichterbij we komen bij een wereld waarin seks voor niemand meer eng is.