De televisieserie The White Lotus confronteert de kijker met gender-stereotypen die moderne opvattingen over inclusiviteit en diversiteit op losse schroeven te zet. De boodschap lijkt: mannen zijn mannen en vrouwen zijn vrouwen, en dat is het dan.


Zelden heb ik zo genoten van een televisieserie als die zes afleveringen van The White Lotus van HBO, nu bij ons via streaming te zien. Het is wel een soort van stiekem plezier, want véél in dit verhaal komt simpelweg heel 'fout' over, achterhaald als het gaat om de wijze waarop de makers omspringen met gender.

De serie speelt zich af op een luxe resort op Hawaï waar Nicole (Connie Britton) en haar man Mark (Steve Zahn) op vakantie zijn met hun tienerzoon en -dochter, Olivia (Sydney Sweeney) en Quinn (Fred Hechinger). Ook mee is Olivia's vriendin Paula (Brittany O'Grady). Verder zijn er Rachel (Alexandra Daddario) en Shane (Jake Lacy). Op huwelijksreis. Hij is een rijkeluiszoon, zij is z'n trophy wife. Tenslotte: Tanya (Jennifer Coolidge). Steenrijk. Op zoek naar 'zingeving'.

Even een zijstap: wie herinnert zich nog de The Love Boat? Van eind jaren zeventig tot midden jaren tachtig uitgezonden door de VARA. Die met Captain Stubing, Doc, Gopher en natuurlijk de mooie Julie McCoy, allemaal bemanningsleden van de Pacific Princess, een cruiseschip dat exotische locaties aandoet terwijl de opvarenden romantische avonturen beleven.

Nu, The White Lotus ís The Love Boat, niet alleen in wijze waarop de verschillende verhalen van de personages door elkaar heen lopen, maar ook voor wat betreft hoe mannen en vrouwen strikt verdeeld zijn in traditionele geslachtsrollen. Je hebt man en vrouw, hetero en homo, and never the twain shall meet. Tussen de uitersten, niets.

De serie is satire, en de humor is vlijmscherp en briljant. Neem Mark. Arme Mark. Man, dus. En z'n vrouw verdient veel meer dan hij. Dat is nog maar het begin van zijn ellende. Want, a) hij is bang dat hij stervende is aan teelbalkanker, de ziekte die zijn vader noodlottig werd, en b) hij is bang dat hij homo is, aangezien aan het licht is gekomen dat zijn vader geheime relaties met mannen had.

Dus gaat Mark tobben. Zou het? Dat ook hij stiekem op mannen valt? Hij zet het op een zuipen. Laat op de avond raakt hij in gesprek met de manager van het resort die homo is. De manager ziet het wel zitten met Mark. En Mark? Die schrikt zich een hoedje. Homo-gevoelens? Dat kan een man toch niet hebben?

Wees gerust, natuurlijk niet, zegt The White Lotus. Dit idee wordt versterkt wanneer een inbreker zijn vrouw lastig valt (die dus véél meer dan hij verdient). Mark reageert, haast uit opluchting, door de arme inbreker tot moes te slaan. Waarop zijn vrouw in katzwijm valt. Oh, Mark, zo mannelijk dat je bent! En Mark — als een kind zo blij. Nodeloos te zeggen beleven ze 's avonds in bed een avontuur van jewelste: missionarispositie, welteverstaan.

Zelden heb ik zo genoten van een televisieserie als die zes afleveringen van The White Lotus van HBO. Het is een soort van stiekem plezier, want véél komt simpelweg heel 'fout' over.

Ook de twee tienermeisjes bieden weinig variatie. Ze lijken voor elkaar te vallen, maar hier steekt Paula een stokje voor door met een van de portiers in bed te springen. Shane dan, met z'n trophy wife. Die is doodongelukkig, want hij is een en al giftige mannelijkheid. Maar aan het einde van het verhaal blijft ze maar mooi bij hem.

Tijdens het kijken wrijf je je in de ogen vanwege de rigiditeit waarmee gender wordt uitgebeeld. Maar — op dit punt is de serie meesterlijk — heel subtiel valt de focus op de impact van de veranderde seksepolitiek, vooral op de tienerjongen, Quinn. Ga maar na: zijn moeder is een power woman, zijn vader is onzeker. Zijn zusje bespot hem geregeld, omdat hij stiekem naar (hetero) porno kijkt. Hij kan geen kant op. Zit constant op zijn telefoon en tablet. Praat met niemand.

Maar dan raakt hij bevriend met gespierde, Hawaïaanse roeiers die iedere ochtend vele kilometers op zee afleggen. Eerst dacht ik, oh, hij valt op mannen. Maar niets hiervan. Want Quinn ontdekt juist dat hij al die tijd als heteroman onder de duim werd gehouden, net als zijn vader, door al die vrouwen om hem heen. En op zee samen met die gespierde roeiers biedt een uitgelezen mogelijkheid zijn mannelijkheid opnieuw te ontdekken en te bevestigen. Dit grijpt Quinn met beide handen aan.

The White Lotus. Hoe moet je deze schitterende serie bekijken nu onze cultuur genderinclusiviteit en diversiteit omarmt? Immers, we zijn het er min of meer over eens dat sekse-identiteit niet vastligt, dat jongens evenzeer jongens kunnen zijn wanneer ze zich traditioneel vrouwelijke eigenschappen aanmeten, en andersom. Zie bijvoorbeeld een nieuw interview in The Guardian met Judith Butler, auteur van Genderturbulentie (1991), die zegt: 'Gender is ook iets dat over tijd wordt gevormd [ … ] we kunnen die ook zelf bepalen.'

Butler zou geen fan zijn van The White Lotus. Het goed werkende satirische element kan erop duiden dat de serie juist de draak steekt met culturele veranderingen, met hoe krampachtig we omgaan met gender. Maar ik vermoed iets anders: een tegenstem. The White Lotus lijkt te zeggen, alles goed en wel met al die veranderingen, maar mannen, vergeet niet dat je mán bent.