Hoe overleef je de sleur van kinderen, werk en een lastige familie terwijl slopende trauma's uit het verleden constant onder de oppervlakte spelen — dit zien we in Mare of Easttown, een schitterende nieuwe misdaadserie van HBO met in de hoofdrol Kate Winslet.


Het leven is een lange struggle, en wat is dan nog de moeite waard? Dat is de vraag, en ja, zo grimmig is deze serie. Iets over de helft van het verhaal — ik heb inmiddels vijf van de zeven afleveringen gezien — schemert door dat het strijden misschien wel het punt van alles is. Waarop je je onwillekeurig afvraagt: echt? (En dan ga je hunkeren naar Downton Abbey. Of het Songfestival. In ieder geval: licht en kleur. Please!)

In Mare of Easttown is iedereen detective. Object van onderzoek: jezelf. De misdaad die moet worden opgelost — vermiste en vermoorde tieners die wel of niet aan elkaar gelinkt zijn — vormt een perfecte metafoor voor het vinden van een diepere betekenis in het leven: speuren naar clues en de dader of daders inrekenen staan gelijk aan het ontdekken van wat je eigen bestaan nu echt betekent. Zeg gerust: zingeving.

Winslet vertolkt de rol van Mare Sheehan, een rechercheur in een voorstad van Philadelphia. Ze onderzoekt de moord op een tienermoeder die misschien iets te maken heeft met het verdwijnen van een andere jonge vrouw een paar jaar eerder. Ondertussen probeert ze haar eigen leven op de rails te houden. Ze is gescheiden. Haar ex woont met zijn nieuwe liefde in het huis vlak tegenover haar. Haar eigen huishouding is tamelijk bizar: ze woont met haar nét niet dementerende moeder, haar dochter van rond de achttien en haar kleinzoon van een jaar of zes. Er is meer: de vader van het kind — Mare's zoon — pleegde zelfmoord en de moeder is herstellende van een heroïneverslaving.

Wat een ellende allemaal. Een van de afleveringen is getiteld Poor Sisyphus. Inderdaad, zoals Sisyphus in de Griekse mythologie moet Mare in de Tartaros (de hel) dat rotsblok eindeloos tegen een steile berg opduwen waarna het weer naar beneden rolt. Iedere dag opnieuw. Voor Mare geldt: wakker worden, vechten en nog eens vechten, slapen. En dan herhalen.

Tijd voor zichzelf heeft ze niet. Ze probeert het wel. Ze datet een spannende man, een docent literatuur. Maar Mare is geblokkeerd. Ze kan weinig tot niets van zichzelf geven. Ze zoekt hulp bij een psycholoog. Heel langzaam begint er iets los te komen. En zien we meer en meer van haar herinneringen aan haar zoon die zichzelf om het leven heeft gebracht.

Verlossing is het grote thema van Mare of Easttown. Maar hoe kan dat als het verleden zo zwaar weegt? In dit geval: letterlijk. De vraag komt naar voren of een stemmingsstoornis — depressie — genetisch bepaald is. Mare vertelt aan de psycholoog over haar vader. Die werd soms zo depressief dat hij wekenlang elders moest gaan wonen, dat hij pas weer thuis kon zijn als hij er weer een beetje bovenop was gekomen. Dat hielp niet. Toen ze dertien was, schoot hij zichzelf door het hoofd.

Maar een andere zelfmoord, die van haar zoon, is Mare's grote trauma. Heel intelligent koppelt de regisseur, Craig Zobel, haar persoonlijke worsteling aan het speuren naar de dader of daders: de moord op de tienerdochter en de vermiste jonge vrouwen. Wanneer er een doorbraak in de zaak komt, raakt Mare in een vervallen huis betrokken in een schietgevecht met een man. Hoe knap: je ziet dit geweld, maar tijdens het kijken wéét je dat deze chaos deel is van Mare's strijd om verlossing te vinden voor het conflict in haar binnenste.

Opvallend is de rol van de gemeenschap en de familie in het verhaal. Het gezin is in Mare of Easttown allesbehalve wat je noemt 'standaard'. Dat wil zeggen: vader, moeder, kinderen en grootouders. Hier woont iedereen door elkaar heen. Mare's ex, en tevens haar buurman dus, komt geregeld langs om gesprekken met hun dochter te voeren. Die heeft net ontdekt dat ze misschien wel lesbisch is. Ze heeft hulp nodig bij de onzekerheid die gepaard gaat met deze ontwikkeling in haar leven.

Mare moet geluk vinden op het moment dat de strijd het zwaarst is. De oplossing van het mysterie ligt in het besef hiervan, in het echt doorvoelen van het conflict.

Bijna zonder dat we het door hebben blijkt dat mensen ondanks de hel van trauma's vermengd met het leven van dag tot dag om elkaar geven en dat ze elkaar helpen, juist binnen dat raamwerk van gezin — althans, soort van — en samenleving. De personages verzinnen als het ware voor zichzelf nieuwe manieren van bestaan, als mensen, maar ook als deelnemers aan die sociale constructen.

Zo wordt langzaam duidelijk dat Mare of Easttown ons subtiel de weg wil wijzen: hoe je overleeft als er geen uitzicht op beterschap en hoop is, als je eigen leven zo akelig is als de misdaden die rechercheur Mare moet oplossen.

Natuurlijk, Sisyphus is een baken in deze speurtocht. De absurde mens. Albert Camus schrijft in zijn essay over de mythe: 'Er bestaat maar één werkelijk ernstig filosofisch probleem: de zelfmoord. Oordelen of het leven wel of niet de moeite waard is geleefd te worden, is antwoord geven op de fundamentele vraag van de filosofie.'

Mare is Camus' absurde held. Die geluk moet vinden op het moment dat de strijd het zwaarst is. De oplossing van het mysterie ligt in het besef hiervan, in het echt doorvoelen van het conflict. Slechts op deze manier kan een mens het noodlot het hoofd bieden. Maar of Mare of Easttown ook zo zal eindigen? Camus: 'Vanaf het moment dat het absurde wordt herkend, wordt dat een passie… Of je met je passie kan leven, of je je kan onderwerpen aan haar wetten, dat wil zeggen het vernietigen én het verheffen van het hart — dat is de grote vraag.'