Hoe ideologie en de wereldpolitiek het privéleven van mensen vernietigen — dat zien we in dit verhaal over een Noord-Koreaanse visser die op zee maar héél even de weg kwijtraakt, en meteen wordt opgepakt door agenten van Seoul die hem aanzien voor spion van het regime in Pyongyang.

Met geen mogelijkheid kan de arme Nam Chul-woo de Zuid-Koreanen, gekleed in zwarte pakken alsof ze acteurs zijn in een spionagefilm, ervan overtuigen dat hij slechts een visser is wiens bootje maar nét de 38ste Parallel, die Noord en Zuid van elkaar scheidt, heeft overschreden.

'Het was millimeterwerk, meneer!'

De tekst gaat verder onder de video.

Trailer The Net met Engelstalige ondertiteling.

Hoe Nam ook pleit, terugkeren naar zijn vrouw en kindje zit er niet in. De agenten wantrouwen hem. Bovendien, áls hij al onschuldig is, nou, denken de agenten, dan hebben we hier een uitgelezen gelegenheid de man om te bouwen tot 'westerling' door hem te verleiden met allerlei verbruiksgoederen waarna we hem tot spion maken en terugsturen naar Noord-Korea.

Met dit bizarre verhaal legt de Zuid-Koreaanse regisseur Kim Ki-duk de tirannie van ideologie bloot. De figuren in zijn film, gepast getiteld The Net, zijn gestroopt van hun identiteit — ze bestaan niet, behalve als de belichaming van respectievelijk communistische en kapitalistische denkbeelden.

De film vertelt een universeel verhaal over ideologie en identiteit. Maar deze week werd hij opeens actueel: in het Britse dagblad The Guardian waarschuwt een Noord-Koreaanse documentairemaker dat juist gewone mensen het slachtoffer zullen worden van de sancties die Washington heeft opgelegd tegen het regime van Kim Jong-un.

De tekst gaat verder onder de foto.

© Brainwash

Vissers die varen op het water achter de zee barrière bij Nampo in het zuidwesten van Noord Korea (Foto: EPA, Adrian Bradshaw).

Met name soldaten in het Noord-Koreaanse leger zijn erg uitgehongerd. Dat niet alleen: volgens de Verenigde Naties dreigt er ernstige hongersnood in het land en is bijna de helft van de bevolking ondervoed.

Dus moeten mensen zoals Nam vissen om te overleven, in The Net. In het kamertje van de Zuid-Koreaanse geheime dienst maakt hij zich ernstig zorgen over zijn gezin. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Slechts een paar uur tevoren kuste hij nog vrouw en kind en verliet hij zijn huisje om de zee op te gaan.

Zijn dochtertje lag te slapen met in haar armen haar favoriete knuffel: een bruine beer waarvan de naden door het vele spelen ermee zijn losgetornd.

Onderweg naar zijn bootje las Nam op een krantenaffiche geplakt op een muur dat een raket met 'groot succes' is gelanceerd en dat Pyongyang tevens een uitstekende test met een waterstofbom heeft uitgevoerd.

Tja, dacht hij. Nu vissen. Maar op zee, nadat hij drie miserabele visjes heeft gevangen, raakt zijn net verstrikt in de motor. Gevolg: de stroom sleurt hem mee, over de grens tussen Noord en Zuid heen. En toen werd hij gesnapt.

Tijdens de dagenlange verhoren wordt Nams identiteit net zoals de vulling van de knuffelbeer van zijn dochtertje bij de naden van zijn lichaam naar buiten geperst. Totdat er niets meer over is. Als hij even wordt vrijgelaten (maar nog altijd wordt achtervolgd door agenten) loopt hij verdwaasd door de straten van Seoul heen; hij vergaapt zich aan de rijkdom, aan de overdaad aan goederen en voedsel. Het gevoel van vervreemding is allesoverheersend. Zijn menselijkheid is weg. Niets bestaat meer behalve de ideologische botsing.

Dit verhaal laat zien hoe politiek nooit alleen maar een maatschappelijk, publiek proces is. Politiek dringt vooral het privéleven van mensen binnen — en verandert dat voor altijd. Hierin ligt een zekere tragiek, wat blijkt uit The Net, waarin het heel erg slecht afloopt met Nam, de visser.

meer weten?

The Net is te zien vanaf 7 september in de Nederlandse bioscoop.