Na de ontdekking van LSD in 1938 is er in de psychiatrie jarenlang succesvol mee geëxperimenteerd. Een verbod maakte dat gedurende 40 jaar onmogelijk, maar recent werd het wetenschappelijk onderzoek naar psychedelica hervat. De resultaten zijn vanwege de nieuwe onderzoekstechnieken niet alleen van therapeutische, maar ook van kentheoretische aard: LSD leert ons hoe we de wereld tot ons nemen en daar kennis uit filteren.

Dit is van groot belang voor het zogenaamde 'hard problem of consciousness': de vraag naar de kloof tussen objectieve en subjectieve werkelijkheid. Hoe is het mogelijk dat een objectieve, materiële wereld tot een subjectieve ervaring met specifieke kwaliteiten leidt, zoals de beleving van smaak, kleur en geluid? Ofwel: waarom zien we een kleur en ruiken we een geur?

De eerste stap in het beantwoorden van dit raadselachtige vraagstuk lijkt te zijn gezet dankzij de experimenten met LSD. Gebruikers hebben het gevoel los te raken van zichzelf en op te gaan in hun omgeving. Uit MRI-scans blijkt dat deze gewijzigde bewustzijnstoestand in een trip tot stand komt doordat het brein beelden aanmaakt uit informatie die onttrokken wordt uit verschillende gebieden van het brein, en niet uitsluitend uit de visuele cortex zoals in een nuchtere staat het geval is.

Dit mechanisme verklaart tevens waarom gebruikers van psychedelica zeggen kleuren te kunnen proeven of muziektonen te zien: de verbindingen tussen de hersendelen worden uitgebreid en resulteren in "a more unified brain".

Dergelijke studies laten zien dat het bestuderen van psychedelica kentheoretisch van belang is, doordat het handvatten biedt om de geheimen van het bewustzijn te ontrafelen. De "doors of perception" staan nog maar op een kier.

meer weten?

De Anglo-Scandinavische filosoof Peter Sjöstedt H. houdt zich veel bezig met filosofie en psychedelica. In dit filmpje gaat hij in op de invloed van psychedelica op de westerse filosofie.

The Doors of Perception (1954) is een filosofisch essay van Aldous Huxley, waarin hij zijn experiment met trippen onder invloed van mescaline onder de loep neemt. Volgens Huxley kunnen psychedelische drugs tot een hoger niveau van bewustzijn leiden, doordat de 'deuren van de waarneming' opengaan en we niet langer door onze beperkende, dagelijkse filters naar de werkelijkheid kijken.