Eens in de zoveel tijd duikt de verzuchting op dat feiten er niet meer toe doen in het publieke debat. Die claim is twijfelachtig: waarom zou er immers zo verhit worden gevochten over de feiten als niemand daar iets meer om zou geven?

Expert ben je nooit alleen "Het Britse volk is experts zat", verzuchtte een van de voorvechters van het Brexit-kamp. In de letterlijke betekenis van het woord is een expert iemand met persoonlijke ervaring. In ons dagelijks taalgebruik daarentegen is de expert iemand met een gezaghebbende stem. Wie het weet, mag het zeggen. (Politici maken daar nogal eens gebruik van. Ze schuiven dan een ongemakkelijke keuze voor zich uit door te stellen dat de wetenschap nog te onzeker zou zijn.) Expertise is recht van spreken, en dus claimt iedereen dat hij keuzes maakt op basis van harde feiten. Maar gezag heb je nooit alleen: dat moet je van iemand krijgen.

Het waar maken
Elke hedendaagse burger wordt overspoeld met vaak tegenstrijdige informatie. Wat we daarvan geloven, hangt voor een belangrijk deel af van de bril waarmee we die informatie bekijken. We zijn stuk voor stuk geneigd om vooral dat te zien en te geloven wat toch al strookt met onze eigen ideeën, en met de groep waar we graag bij willen horen. En dat laatste zorgt voor een probleem.

Goedgelovige sukkel
Van zorgverzekering tot vakantie: overal worden we aangemoedigd om niet zomaar te vertrouwen op wat ons wordt verteld, maar af te gaan op het advies van kritische peers. Geen wonder dat de burger ook het nieuws bekijkt op een manier die de overheid zelf zo heeft toegejuicht: met de bril van de kritische consument. Want als er in de hedendaagse maatschappij nog één gedeelde waarde is, dan is het misschien deze: niemand, maar dan ook niemand wil een goedgelovige sukkel zijn.