Artikelen

Ze mag niet stemmen, niet vrij reizen, ze kan geen hypotheek afsluiten, en zelfs alcohol kopen gaat niet vanzelf. Marine woont al 22 jaar in Nederland en heeft een verblijfsvergunning, maar ze krijgt geen paspoort. Haar droom om na haar rechtenstudie officier van justitie te worden, is daardoor onbereikbaar. 'Ik mag mijn hele leven in Nederland blijven, maar ik mag niet volledig meedoen aan de maatschappij.'

Simone de Beauvoir had ongelijk, betoogt psychiater Iris Sommer in een Brainwash Talk. Ze kijkt erbij alsof ze een groot geheim verklapt. 'Bij de geboorte zijn er al grote verschillen, en in de puberteit nemen die nog verder toe.' Ik verslik me in pardoes in mijn pilsje. Hoe kan iemand zo triomfantelijk tentoonstellen dat ze De Beauvoir niet heeft gelezen?

Van het kleinste leed tot het grootste nieuws: columnist en cabaretier Pieter Derks keert de wereld graag binnenstebuiten. Vlijmscherp en met rake grappen fileert hij de macht in zijn wekelijkse column voor De Nieuws BV op NPO Radio 1 In zijn voorstelling Voor wat het waard is rekent hij af met de tijdgeest, zijn concurrentie, en zichzelf. En met alle onzin die ons dagelijks verkocht wordt.

Wat als we niet alleen mensen, maar ook dieren, planten en zeeën rechten zouden geven? Jurist en schrijver Laura Burgers over een idee dat even opvallend als nodig is.

Nu datamonopolisten als Facebook, Google en Amazon bijna beter weten wat jouw behoeftes zijn dan jijzelf, zijn we beland in wat Shoshana Zuboff (komend weekend spreekt ze tijdens Brainwash Weekend: Tomorrow's Economy) The Age of Surveillance Capitalism noemt. Politicoloog Jan Bruin zoekt een weg uit de manipulatie en vindt die in de belasting van data.

Afspraken die naadloos in elkaar overgaan, of digitale vergaderingen waarin je toch ook bezig bent met iets anders. Het zal je niemand geheel onbekend in de oren klinken, na meer dan een jaar van gedwongen thuiswerken. Schrijver Anne van den Dool over de mens als digitale tussenschim.

Voor het eerst in bijna een decennium staat de vrouwelijke blik dit jaar voor het voetlicht wanneer de prestigieuze Oscar-filmprijzen in de vroege ochtend van 26 april worden uitgereikt. Toch klopt er ergens iets niet.

Een op de tien patiënten in Nederland krijgt te maken met een medische misser. Het overkwam ook journalist Rinke van den Brink. In Brainwash Talks betoogt hij dat dat, met de juiste keuzes, anders kan.

Sommige mensen lijken een kompas in hun hoofd te hebben, anderen zouden in hun eigen broekzak nog verdwalen. Schrijver Nikki Dekker weet hoe lastig het kan zijn om de weg vinden.

Hoe het met ons gaat? Fokking druk natuurlijk! Druk zijn is synoniem voor succesvol zijn. Maar de moordende prestatiedruk van deze tijd maakt dat je al snel over je eigen grenzen heengaat. Met chronische stress en burn-outs tot gevolg. Waarom verliezen we ons zo in ons werk? En hoe zorgen we dat werk de moeite waard blijft, zonder aan stress ten onder te gaan? Op 25 april spreekt psycholoog Thijs Launspach daarover tijdens het Brainwash Weekend: Tomorrrow's Economy.

Seks is niet simpelweg een uiting van natuurlijk verlangen. Was het maar zo! Hoe we seks hebben en hoe we onze seksualiteit beleven is het resultaat van allerlei ideeën, opvattingen en verwachtingen die voortkomen uit heel specifieke historische, religieuze en culturele omstandigheden. Om dat te begrijpen kan het inzichtelijk zijn te kijken naar andere culturen, zoals antropologen doen. Een antropologische bespreking van een specifiek voorval met hijra's in India is dan een mooie les over gender en seksualiteit.

'De man is uit de mode', schrijft oud-journalist en schrijver Maarten Huygen in zijn onlangs verschenen boek Het nut van de man. Er is volgens hem veel oog voor de schadelijke kanten van mannelijkheid en voor hun oververtegenwoordiging in misdaad, seksueel misbruik en geweld. Maar staan daar ook voordelen tegenover, en wat zijn die dan?

Veel verschillen tussen man en vrouw zijn niet cultureel, maar juist biologisch bepaald, stelt neurowetenschapper Iris Sommer. In Brainwash Talks geeft ze een kijkje in het vrouwenbrein.

Van werken via Teams of Zoom, het bezorgen van een pakketje of boodschappen, tot algoritmes die voorspellen of je besmet bent met het coronavirus. Door de pandemie heeft digitalisering een vlucht genomen, betoogt filosoof en senior wetenschapper bij de WRR Haroon Sheikh. Eerst als redding, maar inmiddels wordt ook de afhankelijkheid zichtbaar.

Tegenspraak is belangrijk om machtsmisbruik te voorkomen. Maar in tijden van crisis wordt kritiek als deloyaal gezien, zegt filosoof Tinneke Beeckman. Dan liggen corruptie en wanbeleid op de loer. We spreken haar over macht en tegenmacht, vrijheid en burgerlijke ongehoorzaamheid, en verdeeldheid in de samenleving.

Voor seculieren is het vloeken in de kerk: het idee dat het christelijke geloof ons daadwerkelijk verder brengt als het gaat om grote levensvragen. Maar de nieuwe film Saint Maud compliceert de kwestie.

Bijna niets zo gepolariseerd en gepolitiseerd als de grap, weet humoronderzoeker Dick Zijp. In Brainwash Talks bespreekt hij de kracht van de lach.

Voor het grote geld kwam ze al nooit, maar dat ze vorig jaar als sociaal advocaat moest stoppen omdat ze er zelf geen normaal inkomen meer uit kon halen, was ronduit cru. Terwijl de vraag naar sociale rechtsbijstand groot was, kon ze geen advocaat vinden die het stokje van haar wilde overnemen. Gerritsen: 'Het is heel onaantrekkelijk om als advocaat in dat gat te springen. Nieuwe aanwas is er niet. Als het zo doorgaat is er straks niemand meer over.'