Brainwash bits

Plastic soep, opwarming en verzuring van zeewater: het gaat niet goed met onze oceanen, weet ook hoogleraar politieke theorie Chris Armstrong. Tijd voor een Blue New Deal.

Taal is niet neutraal, weet de Turks-Duitse schrijver en activist Kübra Gümüşay. Ze groeide op met het Turks, Arabisch, Duits en later Engels. Geen enkele taal, zegt ze, kan de wereld in al zijn schoonheid en veelomvattendheid beschrijven. Sterker nog: taal is politiek en deelt mensen in categorieën in. Categorieën die geen recht doen aan wie we zijn. In Brainwash Bits laat ze zien wat de macht van taal is, en gaat ze op zoek naar een taal die niet uitsluit en mensen in al hun verscheidenheid laat bestaan.

TikTok blokkeerd het account van Maya-Nora Saaid, TikTok-journalist bij Middle East Eye. Inmiddels is ze weer online, maar het blijft onduidelijk waarom ze precies geband werd nadat ze een video plaatste waarin ze Siri om de tijd in Israël en Palestina vroeg. Volgens schrijver en activist Jillian York gebeurt het vaker dat content verwijderd wordt en zijn vooral kwetsbare en gemarginaliseerde groepen het slachtoffer. In Brainwash Bits laat ze zien hoe de censuur van social media werkt en wat de gevolgen kunnen zijn voor de democratie.

Soep gooien op kunstwerken, jezelf vastlijmen op een kruispunt, en zelfs sabotage van fossiele installaties: de klimaatbeweging is druk bezig zichzelf opnieuw uit te vinden, ziet ook klimaatwetenschapper Andreas Malm. Hoe radicaal ook, volgens hem is er veel toegestaan in de strijd tegen klimaatverandering. Want, zo zegt hij: wie opgesloten zit in een brandend huis, mag een paar ramen ingooien om te ontsnappen.

Een bevalling is een bijzondere, vaak levensveranderende gebeurtenis. Maar lang niet alle vrouwen koesteren er warme herinneringen aan. Sterker nog, in meer dan de helft van de gevallen is sprake van obstetrisch geweld, weet filosoof en verloskundige Rodante van der Waal. Dat geweld in de verloskundige zorg doet zich voor in verschillende gradaties en heeft alles te maken met de manier waarop we de zorg voor zwangere vrouwen inrichten.

Een fantastische baan, een geweldige partner en een strak lichaam. Er is nogal wat voor nodig om gelukkig te zijn in een wereld vol hoge verwachtingen. Maar hoe meer we streven naar geluk, hoe ongelukkiger we worden, ziet psycholoog Thijs Launspach. In plaats van ons te richten op zelfverbetering, kunnen we beter accepteren dat we soms gewoon een beetje ongelukkig zijn.

Al jaren neemt het aantal politiemeldingen van verwarde personen toe. Omdat de ggz bezuinigt? Volgens psychiater Elnathan Prinsen is het vooral Ook lijkt de samenleving steeds minder tolerant naar mensen die moeilijk te begrijpen zijn.

Een op de acht mensen die besmet is geweest met het coronavirus krijgt long covid. Ze hebben langdurige klachten, zoals geheugenverlies, concentratieproblemen en extreme vermoeidheid. Bewegingswetenschapper Rob Wüst vertelt over zijn onderzoek naar de oorzaken van long covid.

Neoliberalisme is een scheldwoord geworden, maar wat is het eigenlijk? In Brainwash Bits duiken we met historicus Bram Mellink en socioloog Merijn Oudenampsen de geschiedenis in, en kijken we naar de gevolgen van neoliberaal beleid in Nederland

Het Bruto Binnenlands Product (bbp) wordt gezien als de graadmeter van de economie. Maar volgens hoogleraar Politieke Arithmetiek Daniel Mügge is dat een vertekend beeld. Het bbp is een te simplistische weergave van de economie, volgens hem. Want het zegt weinig over wat we écht belangrijk vinden. Tijd om niet groei, maar zaken als gelijkheid en klimaat voorop te stellen.

De stikstofcrisis, het klimaatprobleem en een sterke afname van biodiversiteit. De intensieve landbouw heeft er stevig aan bijgedragen. Toch kunnen boeren juist een deel van de oplossing zijn, denkt ecoloog Vincent De Leijster. Regeneratieve landbouw kan de sleutel zijn. Hij legt uit wat dat is en hoe we het in de praktijk kunnen brengen

Nederland is het meest lichtvervuilde land ter wereld. Dat heeft gevolgen voor het leefgebied van veel nachtdieren, vogels en insecten. Maar ook voor de mens is het ongezond. Theatermaker Marjolijn van Heemstra vindt dat we het donker moeten omarmen.

Het beeld van moslima's in de Nederlandse media is stereotyp en eenzijdig. Dat zag fotograaf Cigdem Yuksel in haar onderzoek naar de foto's van moslima's in de beeldbank van het ANP. Het is tijd voor een meer complete representatie.

Mensen die buiten de witte, heteroseksuele mannelijke norm vallen worden achtergesteld in de geneeskunde. Sociaalwetenschapper Alana Helberg-Proctor over het gevaar van raciaal denken in en het belang van diversiteit en inclusie.

Dikke mensen zijn ongezond en moeten iets doen aan hun gewicht. Dat is tenminste het idee in de dieetcultuur waarin we leven. Psycholoog en diëtist Femke Buwalda wil af van vooroordelen over dikke mensen en laat zien dat gezondheid van veel meer factoren afhangt dan gewicht of omvang.

Bernardine Evaristo won in 2019 de Booker Prize voor Girl, Woman, Other. In Brainwash Bits vertelt ze hoe belangrijk het was dat zij als vrouw van kleur die prijs won en hoe ze gekomen is waar ze nu is. Wat kunnen we leren van haar doorzettingsvermogen?

Werk emancipeert niet en biedt geen zekerheid. Volgens socioloog Marguerite van den Berg is het tijd om radicaal anders over werk na te denken.

Onderzoeker Renée Frissen hoopt dat de opvang van Oekraïners leidt tot nieuwe inzichten over migratie en integratie.