Artikelen

Hoe diep zitten vooroordelen en racisme? Maken we op jonge leeftijd al onderscheid tussen mensen op basis van willekeurige kenmerken zoals huidskleur? Volgens ontwikkelingspsycholoog Nihayra Leona is het een veelvoorkomende misvatting dat kinderen kleurenblind zouden zijn.

Na twee eeuwen van vooruitgang zijn we gezonder, welvarender en vrediger dan ooit, weet filosoof Maarten Boudry. Toch geldt dat niet voor alle plekken op aarde. Hij vraagt zich af hoe we de rijkdom verdelen.

Angst voor de dood is de angst voor het er niet meer zijn. Maar sterker dan de angst voor onze eigen dood, is onze angst voor het uitsterven van de mensheid, volgens socioloog Ruben Jacobs.

Alsof ze naar een snuffmovie zat te kijken. Zo voelde het aanvankelijk voor Amade M'charek, hoogleraar antropologie van de wetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, toen ze George Floyd onder de knie van agent Derek C. zag bezwijken. Ook bij haar werd de adem ontnomen, weliswaar niet zo lang en zo fataal als bij Floyd.

De vraag is niet of er buitenaards leven is, maar wanneer we het zullen vinden. Sterrenkundige Lucas Ellerbroek buigt zich over wat misschien wel het grootste mysterie is.

Life-changing was het voor theatermaker en actrice Naomi van der Linden om de rol van Celie in The Color Purple te spelen. Om avond na avond als zwarte vrouw tegenover een grotendeels wit publiek te zingen: 'Ik ben mooi, en ik ben hier.' Simpele woorden, maar met grote kracht.

Het stilst is de stilte die onverwacht valt. Nu het alledaagse lawaai terugkeert wordt duidelijk hoe uitzonderlijk de stilte van de afgelopen maanden was.

'Ik hoop dat we meer begrip krijgen voor vrouwen die permanent in een lockdown leven.' Het zijn de woorden van vrouwenrechtenadvocaat Shirin Musa. Met Femmes for Freedom zet ze zich in tegen eerwraak, genitale verminking en gedwongen isolatie van vrouwen.

Opeens lijkt er van alles mogelijk, van radicale economische hervorming tot het succes van de Black Lives Matter-beweging. Maar kán betekenisvolle verandering in crisistijd?

'Black lives matter' zeggen maakt witte mensen ongemakkelijk. We zoeken dan naar manieren om het gesprek over racisme te ontwijken, door de aandacht af te leiden ('Halsema moet opstappen') of af te weren ('dat speelt alleen in Amerika'). Dat ongemak toont een onwelwillendheid om ons aandeel in het ontstaan, bestaan en voortbestaan van raciale hiërarchieën te erkennen.

Ons politieke systeem heeft een fundamenteel probleem, en opkomst van het populisme is daar een direct gevolg van. Hoogleraar politieke filosofie Stefan Rummens zoekt hij een uitweg.

Rijkelijk laat, maar toch: Mark Rutte is om. Hij is anders gaan denken over Zwarte Piet, stelde hij onlangs. Maar daarmee zijn we er nog niet. Er is nog zoveel meer dat het kabinet kan doen in de strijd tegen racisme in Nederland.

Wat moet het nieuwe normaal worden na corona?

'Black Lives Matter is terug van eigenlijk nooit weggeweest', zegt Amerika-correspondent Casper Thomas aan de telefoon vanuit Washington. Hij volgt de protesten in de Verenigde Staten op de voet na de gruwelijke beelden van het politiegeweld dat George Floyd om het leven bracht. Honderdduizenden mensen gingen door het hele land de straat op, waarbij Floyds laatste woorden 'I can't breathe' overal te zien waren. We spreken Thomas over dit cruciale moment in de Amerikaanse geschiedenis.

In de nieuwe film Proxima voel je hoe verstikkend het is als je door de blik van de ander gedefinieerd wordt. Juist nu, met de protesten van Black Lives Matter, zien we dat de vrijheid om jezelf te zijn je niet onmogelijk mag worden gemaakt.

In Why We Hate vertelt Frans de Waal waarom onze agressie en haat op die van apen lijken. We spraken hem hierover.

Spleetogen trekken, ‘Hankie Pankie Shanghai’ zingen en vragen hoe lang een Chinees is: het lijken misschien onschuldige grapjes, maar schrijver en journalist Pete Wu weet beter. Het zijn stereotyperende opmerkingen die Chinese Nederlanders echt iets doen. In zijn Brainwash Talk rekent hij af met de vooroordelen.

Onze op expansie gerichte samenleving, die voor een groot deel op fossiel gebouwd is, stuit steeds meer op de limieten van mens en planeet. Tijd voor een alternatief dat niet uitgaat van meer of minder, maar van beter.