Kunst en cultuur

In Werk ohne Autor doet een jonge schilder op miraculeuze wijze ontdekking naar de waarheid over zijn leven dankzij zijn kunst. Maar dat is nep, volgens filmjournalist Gawie Keyser. Zo simplistisch is de relatie tussen fictie en werkelijkheid niet.

Soms zou je graag een handleiding voor het leven willen hebben. Het lijkt alsof iedereen precies weet wat ze doen, terwijl je zelf maar wat aanklooit. Toch is het maar goed dat we geen heldere instructies voor het leven krijgen.

Winter is coming, is het onheilspellende motto van de familie Stark in de hitserie Game of Thrones. Volgens de Franse politicoloog Dominique Moïsi is het een metafoor voor de onrust in onze wereld.

Blinde ambitie. Om te top te bereiken, moet je blind houden voor wat er om je heen gebeurt. Dat laat The Favourite, de nieuwe film van Yorgos Lanthimos zien.

Samenleven gebeurt aan tafel en in het café, ontdekte kunstjournalist Thomas van Huut bij het bezoeken van twee bijzondere exposities.

Het wordt al de film van het jaar genoemd: Roma van regisseur Alfonso Cuarón. Volgens filmjournalist Gawie Keyser is het een prachtig tijdsdocument, dat de kracht van de vrouw toont.

Hij at drie dagen lang gras, liep op geitenpootstelten en sloeg een geitenvacht om zijn rug zodat hij het zelf aan der lijve kon ondervinden: hoe is het om als geit door het leven te gaan? Kunstenaar Thomas Thwaites wilde het weten en nam die vraag zo serieus dat geen geit er meer van opkeek dat hij tussen de kudde in de wei liep.

Hij fotografeert de allerkleinste momenten of de allergewoonste objecten. Zo legt kunstenaar Maurice van Es de dingen vast die we niet opmerken of meteen alweer vergeten, maar die wel het alledaagse geluk voeden.

Frankenstein kennen we als het beroemde verhaal van een maker die uit hoogmoed een monster schept. Minder bekend is dat het een bewuste aanval van auteur Shelley is, op een samenleving die vond dat het lichaamsuiterlijk van Afrikanen hen moreel ondergeschikt aan Europeanen maakte.

Discussie over de leeslijst. We lezen ze te weinig, grote Nederlandse schrijvers als Vestdijk, Mulisch en Wolkers. Maar dat maakt ons niet tot barbaren, integendeel.

Wat als je een pilletje kon innemen om alle akelige herinneringen, zelfs trauma’s, uit je geheugen te wissen? Geluk lijkt gegarandeerd. Maar in de nieuwe serie Homecoming blijkt juist het tegenovergestelde: zonder de verschrikking van het verleden valt niet te leven.

Het wonderlijke kunnen zien in doodgewone dingen. Politicoloog en schrijver Wytske Versteeg leerde het van kinderboek De wind in de wilgen.

De schitterende nieuwe Zweedse film Gräns is een modern sprookje waarin de gruwelijkheden van de mens op de voorgrond komen. Als gepaste reactie op alle wreedheid is wraak in het verhaal een reële mogelijkheid. Maar daarmee is de éigen onmenselijkheid een feit.

Spotten met de politieke mores door zelf een bizarre partij op te richten: het is van alle tijden. Echt bizar werd het in Canada, toen Mr. Peanut verkleed als levensgrote pinda in de race was om burgemeester te worden. Zijn absurdisme heeft een relativerende kracht die we ook vandaag nog goed kunnen gebruiken.

De nieuwe Netflix-serie The Haunting of Hill House, gebaseerd op Shirley Jacksons gothic-horrorroman uit 1959, toont de angst en onzekerheid van het leven in een maatschappij waarin mensen je aankijken alsof je een spook bent. Het is een verhaal over identiteit, gemáákt voor het hier en nu.

Loskomen van de ander en zelf je eigen koers bepalen. Filosoof en muzikant Eva Meijer leerde het van zangeres Kate Bush.

De duidelijkste, belangrijkste realiteiten zijn meestal degene die het moeilijkst te zien en bespreken zijn.

Wat er tussen de lakens kan en wat niet, hoe je verleidt en vrijt is nogal onderhevig aan de tijdsgeest. Maar er zijn dingen die nooit hebben gekund.