Ik heb mijn zorgverzekering collectief afgesloten, via mijn sportclub. Daarmee bespaar ik 10 procent op de premie. Slim, constateerde ik tevreden toen ik twee jaar geleden overstapte naar mijn huidige zorgverzekeraar. Maar deze beslissing is toch niet slim geweest, blijkt nu. Zorgverzekeraars misleiden hun klanten, zo hoorden we vorige week. Onder het mom van collectief inkoopvoordeel geven ze specifieke groepen, zoals mijn sportclub, korting, en tegelijkertijd verhogen ze de oorspronkelijke premie. Bovendien is de collectieve verzekering identiek aan de gewone verzekering die zonder korting wordt aangeboden.

Ik ben niet de enige die gretig gebruik maakt van de nepkorting. Twee op de drie Nederlanders vallen voor dit soort aanbiedingen en hebben niet in de gaten dat ze een sigaar uit eigen doos krijgen. Daarom heeft zorgminister Bruno Bruins nu ingegrepen: zorgverzekeraars mogen collectieve verzekeringen niet langer gebruiken als marketinginstrument en de Nederlandse Zorgautoriteit gaat streng controleren of zorgverzekeraars de juiste informatie beschikbaar stellen voor klanten.

Tekst loopt door onder de afbeelding.

© Brainwash

Winkelend publiek (foto: ANP/Piroschka van de Wouw).

Ook de Autoriteit Consument en Markt is kritisch op nepkortingen; zo kreeg meubelverkoper Seats and Sofas vorige maand een boete van 350.000 euro omdat het bedrijf consumenten lokte met kortingen die niet klopten.

De denkfout die hier gemaakt wordt, ligt nu eens niet bij de anderen, maar bij onszelf, bij de consument. Zouden we ons zonder deze autoriteiten steeds laten bedriegen? Ja hoor. Want niet alleen zorgverzekeraars en meubelverkopers, maar ook supermarkten en webwinkels maken handig gebruik van de irrationele manier waarop mensen met geld omgaan. Zodra er staat: '10 procent korting', of '2 voor de prijs van 1' zijn we verkocht. We donderen in de valkuil van de relativiteit: we beoordelen een product op basis van de relatieve waarde.

Relatief wil hier zeggen: vergeleken met de oorspronkelijke winkelprijs. We creëren namelijk zelf waarde. De schoenen die afgeprijsd waren van €229 voor €49 zijn juist aantrekkelijk geworden omdat ze zo goedkoop zijn. En de 2 bossen bloemen voor de prijs van 1 zijn een waarde op zichzelf. Eén bos voor een normale prijs hadden we niet eens opgemerkt, laat staan gekocht. In feite beoordelen we dus niet het product, maar laten we ons afleiden door de korting.

Hetzelfde mechanisme speelt een rol bij de beslissing over mijn zorgverzekering. Ik moet concluderen dat ik me niet goed genoeg heb verdiept in de aanbieding van mijn zorgverzekeraar en dat ik mijn beslissing uitsluitend baseer op de korting. Ik weet niet eens waarin deze collectieve verzekering verschilt van de reguliere. Gelukkig ben ik niet de enige, denk ik dan maar, en heb ik eind van het jaar een herkansing.

meer weten?

Kijktip: leer denkfouten zoals de relativiteitsvalkuil te herkennen in het Human-programma Dat Had Je Gedacht.