Met je schaamhaar kan je laten zien wie je bent. Net als kapsels voor het hoofdhaar, is de manier waarop je je schaamhaar 'draagt' veranderlijk. Dat is geen nieuwerwets verschijnsel en ook niet de schuld van de media: het is een historische waarheid. De geschiedenis van de schaamhaarpruik laat zien hoe de illusie van een authentieke bos strategisch in je voordeel kan werken.


Onder feministen van de Tweede Golf was het de clichématige trend om alles te laten staan. Lichaamsbeharing was een teken van autonomie, je niet laten leiden door ongezonde schoonheidsidealen. Dat schaamhaar zit er immers niet voor niets. Er is bovendien een associatie tussen prepuberale meisjes en haarloosheid. Met de huidige opleving van feminisme zijn ook deze argumenten terug. Je schaamhaar laten groeien wordt gezien als empowerend, een manier om schaamte te overkomen.

Schaamhaarpruiken werden gedragen om te laten zien dat je gezond was. Daarnaast was een slecht behaarde poes een teken van ouderdom.

Het kale kutje heeft een slechte naam. Het zou aan porno liggen dat vrouwen zichzelf martelen met wax of scheermesjes. 'Onbehaard is onecht', zegt cabaretier Carolien Borgers, die een podcast maakte over haar lichaamshaar. 'Schaamhaar is een verlengstuk van je zintuigen', schrijft Hilde Atalanta die op Instagram vulva's tekent. Voorstanders van ontharing kaderen hun overtuiging in een vertoog van hygiëne en zorgeloosheid. Wat je tussen je benen doet wordt zo hoe dan ook een statement.

Dat was het ook voor Cleopatra. Het schijnt dat zij weelderig haar had, dat ze kamde en oliede. Het was een statussymbool in een periode dat het gewone volk de boel moest verwijderen om luizen tegen te gaan. Of de schaamhaarpruik toen ook al bestond is niet bekend. Dit toupetje voor de poes is een manier om te doen alsof je overvloedig behaard bent.

Daar zijn historisch verschillende redenen voor. De podcast The Vagina Museum laat in een aflevering onderzoeker Kate Lister aan het woord, bekend van het twitteraccount Whores of Yore. Het Engelse merkin komt al in de zeventiende eeuw voor. Schaamhaarpruiken werden gedragen om te laten zien dat je gezond was. Soa's waren nauwelijks te bestrijden, vooral syfilis was een probleem. De genitaliën werden met zink behandeld en een gladde vulva was dus een teken van ziekte.

© Ava Sol

Een weelderige bos

Daarnaast was een slecht behaarde poes een teken van ouderdom. Als je ouder wordt, dunt het haar uit. Ook daar beneden. Een volle bos is dan niet alleen een teken van oud genoeg zijn, maar ook niet te oud zijn. Lister legt uit dat er gescholden werd met gebrek aan schaamhaar, zoals un-bewhiskered witch, een snorloze heks. Door de geschiedenis heen, vanaf de oudheid, is een uitbundige haardos geassocieerd met lust, met seksueel zijn. Sommige vrouwen veinsden die overdaad.

Een pruik is een vorm van bedekken, weten orthodox joodse vrouwen. Zij dragen een sheitel om hun hoofdhaar aan het zicht te onttrekken en zo hun geloof te uiten. Actrices in Hollywood dragen schaamhaarpruiken om te voorkomen dat hun vulva zichtbaar in beeld is. De kijker denkt dat ze naakt is, maar ze draagt feitelijk een bikini met een vachtje, zoals actrice Rooney Mara opbiechtte in een talkshow. Ook strippers en andere performers maken dankbaar gebruik van een pruik die de suggestie van naaktheid wekt, zonder echt iets te tonen.

De natuurlijke look kan dus soms allesbehalve dat zijn. Dare to wear your body hair, nodigt een online verkoper van pruiken uit. Misschien is je haar uitgevallen door ziekte of wil je gewoon eens iets anders proberen, oppert een ander. Kies voor een kleurtje of een patroontje, of ga voor high fashion. Ze zijn er trouwens niet alleen voor vrouwen: ook mannen kunnen zich juist zekerder voelen met wat meer mos rond hun ros. Schaamteloosheid kan je faken.