Artikelen

Twee jaar geleden nam ze een opzienbarend besluit: ze nam afscheid van haar baan als topvrouw om leraar in het speciaal onderwijs te worden. In haar boek De Stap beschrijft ze hoe ze in haar twintig jaar in het bedrijfsleven de weg vindt naar de hoogste bestuurskamers van ING, de NS en de Autoriteit Financiële Markten. Ze ziet het verschil tussen de haves en de have nots in de samenleving steeds groter worden, bewijsdrang en idealen vechten bij haar om voorrang. Dan hakt ze de knoop door om zich in te zetten voor kinderen die het niet vanzelfsprekend op eigen kracht redden. Aan de hand van muziek spreekt ze erover met Floortje Smit in de HUMAN-podcast Brainwash.

Het klinkt zo verlokkelijk: je hersenen kopiëren en vervolgens in cyberspace genieten van het eeuwige leven. Maar in Upload, een nieuwe opera van Michel van der Aa, is dit het begin van een oneindige nachtmerrie.

Uiteindelijk komt al ons afval in het water terecht: niet alleen plastic afval dat zich ophoopt in oceanen en rivieren, maar ook venijnig afval, dat onzichtbaar is, zoals de resten van medicijnen. En dat verandert onze ecosystemen. Inmiddels zijn er verslaafde forellen die bij de riolen rondhangen, wachtend op hun volgende dosis methamfetamine.

Europa is ons verleden en onze toekomst, stelt schrijver Thomas Huttinga. Daarom is het belangrijk dat we onze mede-Europeanen leren kennen. Want Europa is meer dan een economisch samenwerkingsverband.

In de HUMAN-podcast Scheiden met Stine onderzoekt filosoof Stine Jensen de gevolgen van scheiden, zowel op persoonlijk vlak als op maatschappelijk niveau. We spraken haar over het maken van deze intieme serie. 'Steeds meer mensen gaan scheiden, inmiddels veertig procent. Wat betekent het dat al die stellen uit elkaar gaan?'

Over de toekomst van seks wordt driftig gespeculeerd. Gepersonaliseerde seksrobots die niet alleen qua uiterlijk maar ook qua karakter aan je wensen voldoen en gedigitaliseerde lichamen die de behoefte aan fysiek contact zouden doen verstommen. Technologie en seks spreken tot de verbeelding, en dat is al zolang we gereedschap kunnen maken.

‘Vergeten, genegeerd en zes jaar eerder dood’, schrijft vakbondsbestuurder en SP-politicus Ron Meyer in zijn boek De Onmisbaren. Hij heeft het over het lot van de arbeidersklasse, de klasse van zijn ouders: van mensen met een bescheiden inkomen en werk met weinig status. De schoonmaker, de koelmonteur en de zorgmedewerker. Hij wil dat deze klasse van onmisbaren, hun kennis en hun pijn, zichtbaar wordt. Pas als zij schouder aan schouder gaan staan, is verandering mogelijk. Aan de hand van muziek spreekt hij met Floortje Smit in de HUMAN-podcast Brainwash.

Wat houdt ons menselijk in tijden van robotisering? Zullen we verliefd worden op een pop? Het zijn vragen waar antropoloog van de toekomst Roanne van Voorst zich mee bezighoudt. En dat levert interessant veldwerk op.

Manoushka Zeegelaar Breeveld maakte met initiatief Kleur een aanjager voor meer diversiteit en inclusiviteit in de Nederlandse film- en televisiewereld. Op Mag Het Licht Aan festival neemt ze op 19 september de presentatie voor haar rekening en brengt ze kersverse Van Praag Prijs-winnaar Hedy d'Ancona een muzikale ode. We spraken haar over revolutie, nuance en Tweede Pinksterdag. Bovendien raadt ze het boek aan dat je nu moet lezen, waarvan wij er vijf weggeven.

De televisieserie The White Lotus confronteert de kijker met gender-stereotypen die moderne opvattingen over inclusiviteit en diversiteit op losse schroeven te zet. De boodschap lijkt: mannen zijn mannen en vrouwen zijn vrouwen, en dat is het dan.

Subsidies op een elektrische auto, zonnepanelen, of het isoleren van een woning: het zijn vooral de hogere inkomens die profiteren, ziet econoom Johan Albrecht. Dat moet anders.

Het zal je maar gebeuren: tegen je zin opgenomen worden in een psychiatrische instelling, omdat je een gevaar vormt voor jezelf of voor anderen. Het overkomt jaarlijks 30.000 mensen in Nederland. Daarmee waren we in 2020 koploper in Europa.
Hoe kan dat? Waarom worden dwangopnames in Nederland nog zo vaak ingezet? Hoe is het om zo'n dwangopname mee te maken? En zijn dwangopnames onvermijdelijk, of is humane zorg zonder dwang en opsluiting óók mogelijk? In de radio-uitzending van De Publieke Tribune van HUMAN sprak Coen Verbraak met mensen die de dwangopname van dichtbij kennen.

Wat betekent de vrijheid om te gaan en staan waar je wilt, als daarmee de bescherming van het menselijk leven in gevaar komt? Tijdens de coronacrisis ging het doorlopend over grondrechten. Ze kwamen onder druk te staan en kwamen met elkaar in botsing. 'Maar als je al die grondrechten altijd ten volle wilt beschermen, functioneert niets meer', waarschuwt rechtswetenschapper Ingrid Leijten.

In juni waren media nog volop in blijde verwachting: dankzij de vaccins zou een slutty summer aanbreken. Delta gooide roet in het eten, maar we waren sowieso niet allemaal gaan sletten. Losbandigheid wordt nog steeds afgekeurd. Gelukkig is er nu een Nederlandse vertaling van The Ethical Slut die ons kan leren hoe we verantwoord Jan en alleman kunnen beminnen.

De onzekere factor in onze omgang met de aarde is al lang niet meer de wetenschap. 'Dat zijn wij zelf', aldus cultuursocioloog Ruben Jacobs. Begrijp hem niet verkeerd: niks menselijks is hem vreemd, maar de strategische onwetendheid die we onszelf eigen hebben gemaakt zit ons wel in de weg. 'De meeste mensen voelen diep van binnen wel dat ze zichzelf voor de gek aan het houden zijn.'

Hoewel depressie en burn-out volksziektes zijn geworden, blijft de aandacht voor mentale gezondheid achter, constateert filosoof en psycholoog Kees Kraaijeveld. Tijd om dat te veranderen.

'Een literair en journalistiek meesterwerk' en een 'meeslepende journalistieke thriller', zo werd Laura H., over een meisje uit Zoetermeer dat naar het Islamitisch kalifaat uitreisde, ontvangen. Schrijver, onderzoeksjournalist en presentator Thomas Rueb won er de Brusseprijs en de Hebban Debuutprijs mee. Momenteel maakt hij de podcast  NRC Vandaag en is hij een van de gezichten van televisieprogramma Propaganda, dat onderzoek doet naar fake news en complotten. Aan de hand van muziek spreekt hij met Johan Fretz in de HUMAN-podcast Brainwash.

Deze zomer was schrijver Nikki Dekker even ergens anders: in Knole House en Long Barn, Teheran en Berlijn, of om precies te zijn: in de negentien jaar lange briefwisseling van schrijvers Virginia Woolf en Vita Sackville-West.