Route met tips
Brainwash Festival 2025

Op Brainwash Festival vind je talloze inspirerende filosofen, wetenschappers, theatermakers en schrijvers. Kun je niet kiezen? Met meer dan 50 namen op het programma, begrijpen we dat. Dit jaar met als thema: Beyond Boundaries. Om door de grenzen van zo'n vol blokkenschema te kunnen breken, heeft de redactie van Brainwash HUMAN hieronder een route met verassende tips voor je uitgestippeld:
Moderne verzuiling
We beginnen de middag met grenzen analyseren die soms onzichtbaar lijken, maar dat zeker niet zijn. Hoeveel maakt je scholingsniveau uit? De groep academisch opgeleiden in Nederland groeit explosief en bepaalt steeds vaker beleid, media, kunst en onderwijs. Schrijver Falun Ellie Koos, socioloog Leandros Kavadias en schrijver Karim Amghar verkennen wat het betekent als een diploma de basis wordt voor gescheiden werelden. Samen leggen zij de breuklijnen bloot tussen werelden en zoeken naar manieren om daartussen te leven. Voor Brainwash spreken zij over sociale klimmers en de vraag: Wat betekent het voor een samenleving als één klasse de dienst uitmaakt?
🚶6 minuten lopen naar:
De grens van de mens
Van onzichtbare grenzen binnen het systeem, naar onzichtbare grenzen binnen je hoofd: In deze sessie gaat het over de grens van de mens. In een tijd van burn-outs en prestatiementaliteit is het soms moeilijk de balans te vinden. Hoe beweeg je tussen het persoonlijke en het politieke, tussen ruimte nemen en ruimte maken, tussen presteren en zacht zijn voor jezelf, tussen het wereldse en je eigen sores? Volgens neurobioloog Brankele Frank (ook bekend van HUMAN's podcast Let's Go Mental), schrijver en programmamaker Sandy Bosmans en spoken word-kunstenaar Halima Ikane is het tijd voor een goed gesprek over de neurologische grens van de mens.
🚶5 minuten lopen naar:
Onderdrukte onderdrukkers
Wat als je tegelijk onderdrukker én onderdrukte bent? In het begin van de 20e vonden Europese homoseksuele mannen een nieuw thuis in Java en Bali. Het was voor hen een queerparadijs vol vrijheid, anonimiteit en seksuele fluïditeit. Een ontsnapping aan de Europese moraal. Tegelijkertijd hadden ze een machtsverhouding met jonge Indonesische sekswerkers, die veelal werden misbruikt – een wrange werkelijkheid binnen het koloniale systeem. Aangewakkerd door het opkomend extreem-rechts in Nederland sloeg dit in 1938 om in een klopjacht op homoseksuele Europeanen. Koen Verheijden bespreekt zijn onderzoek naar deze geschiedenis. Hoe beoordelen we het kwaad en het erger?
🍴Uurtje pauze!
Tussen 17:30 en 18:30 uur heb je tijd om te eten. Op en rond het Leidseplein zijn er tal van plekken waar je een frietje of snelle hap kan eten. De festivallocaties De Balie en Theater Bellevue (de Smoeshaan) hebben een restaurant. We kunnen niet garanderen dat er plek is, dus check of je kunt reserveren als je zeker wilt zijn van een tafeltje.
Pre-kapitalistisch lichaam
Om de zware thema's (en je avondeten) van vandaag op je in te laten werken, is het tijd voor wat lichaamsbeweging. Wel met een maatschappelijke boodschap, natuurlijk.
AJJIT betekent: laat het gaan. In deze ritmische en fysieke ervaring onderzoekt Khadija El Kharraz Alami hoe we thuiskomen in een lichaam gevormd door kapitalisme en herinneringen. Via polyritmiek en de figuren van de Cheikha en de Maalem nodigt ze het publiek uit hun pre-kapitalistische lichaam wakker te maken: onbevangen bewegen vanuit verbondenheid. Wat blijft er over van identiteit, vrijheid en gemeenschap als we loslaten wat ons is aangeleerd - en ons overgeven aan alles wat door lijf, ritme en herinnering spreekt?
Naast de norm
Als het leven niet soepel verloopt, vinden we er graag een verklaring voor: ADHD, een burn-out, of een lang verborgen trauma. Diagnoses zijn populairder dan ooit – iedereen heeft er één, of wil er één. Maar waarom eigenlijk? En is dat een symptoom van een hyper-individualistische samenleving? Schrijver Francine Oomen, promovendus Annelies van der Meij en dichtend psychiater Yasmin Namavar pluizen uit hoe diagnoses tegelijk troostend en politiek kunnen zijn. Wat als we de aandacht verschuiven van individuen en hersenen, naar omstandigheden en ongelijkheid?