In tegenstelling tot wat je denkt, gaat het fantastisch met de wereld
De wereld wordt steeds rijker, gezonder, vrijer en vreedzamer. De kans dat je in een oorlog terechtkomt is nog nooit zo klein geweest, en armoede, ondervoeding, ongeletterdheid en kinderarbeid nemen sneller af dan ooit in de geschiedenis. In tegenstelling tot wat we geneigd zijn te denken, gaat het fantastisch met de wereld, denkt historicus Johan Norberg. Hebben we inderdaad reden tot optimisme?
Zeker, de wereld staat er altijd beter voor dan wij haar zien. Dat is het goede nieuws. Wij mensen hebben de natuurlijke neiging om slecht nieuws te overdrijven. Negativity bias noemt men dat ook wel in de psychologie: slecht nieuws werkt sterker op ons in dan goed nieuws.
Bovendien is de hele journalistiek gefocust op slecht nieuws, onder andere omdat - en dat vergeten veel mensen - het slechte de uitzondering is, de afwijking. Dus er wordt veel slecht nieuws gebracht, en dat maakt dat veel mensen denken: "Met mij gaat het goed, maar met de wereld gaat het slecht". 'Realiteits-resistent', noemde oud-SCP-directeur Paul Schnabel die houding. Een hardnekkig gevoel dat niet overeenkomt met de feiten.
Maar op veel fronten wordt ondertussen gewoonweg vooruitgang geboekt - hoewel je dat soms amper kunt geloven. De mensheid wordt steeds minder gewelddadig, armoede neemt af, opleiding neemt toe, om maar niet te spreken van onze (gezonde) levensverwachting. Vanochtend schreef ik een condoleance-brief aan de familie van een oud-collega. "72 jaar", schreef ik, "dat is toch veel te jong". Die tekst zou nog geen 25 jaar geleden absurd geklonken hebben, maar ik meende het, en ik denk dat zijn familie er precies zo over denkt.
De wereld staat er dus misschien wel beter voor dan wij denken, maar helaas hebben negatieve signalen meer impact op ons humeur dan positieve, ook al zijn ze in de minderheid. Een belediging blijft langer hangen dan een compliment. Of zoals de oude Chinezen zeiden: "Een druppel teer bederft een vat vol honing". Denk je het omgekeerde maar eens in: een druppel honing maakt weinig goed in een vat vol teer… Daardoor blijft de gevoelstemperatuur altijd wat lager dan wat de thermometer aangeeft.
