In tegenstelling tot wat je denkt, gaat het fantastisch met de wereld
De wereld wordt steeds rijker, gezonder, vrijer en vreedzamer. De kans dat je in een oorlog terechtkomt is nog nooit zo klein geweest, en armoede, ondervoeding, ongeletterdheid en kinderarbeid nemen sneller af dan ooit in de geschiedenis. In tegenstelling tot wat we geneigd zijn te denken, gaat het fantastisch met de wereld, denkt historicus Johan Norberg. Hebben we inderdaad reden tot optimisme?
Afgelopen vrijdag bezocht ik het toneelstuk Palm Springs in het Nieuwe de la Mar-theater in Amsterdam. Het stuk gaat over een Republikeinse familie met twee kinderen die zich elk op een eigen manier afzetten tegen hun ouders. De zoon wordt een extremist, de dochter vertrekt naar de oostkust en zegt: "Jullie hebben de angst, wij hebben de ideeën."
De pessimisten en angstigen hebben wanneer je het feitelijk beschouwd ongelijk. De condition humaine is op tal van punten sterk verbeterd, aldus de Zweed Johan Norberg. Zijn boek Progress (met knalgele smileys zoals op de vrolijke posters van het Oud Hollandsch Acid Feest uit de jaren negentig) geeft een waslijst aan redenen. Armoede nam de laatste halve eeuw meer af dan in de 500 jaar daarvoor. Meer mensen hebben toegang tot veilig drinkwater. Geweld in de samenleving neemt af. En zo gaat Norberg nog even door.
Om te zorgen dat het positieve zusje gelijk krijgt, moeten we optimisme wat mij betreft opvatten als een morele plicht. Wetenschapsfilosoof Karl Popper schreef het in 'All Life is Problem Solving' zo: "We hebben een morele plicht om in plaats van iets slechts te voorspellen, de dingen te steunen die zouden kunnen leiden tot een betere toekomst." De Duitse filosoof Peter Sloterdijk deed bij het verschijnen van zijn boek 'Je moet je leven veranderen' de oproep "to escape from escapism".
Pareer dus op de eerstvolgende verjaardag het pessimistische, bange verhaal van een oom of tante met optimisme en een uitgesproken geloof in een zonnige toekomst. Je hebt bovendien zowel moreel als feitelijk nog gelijk ook.
Nu je er toch bent…
…hebben we een verzoek. Steeds meer mensen lezen de artikelen op brainwash.nl, zijn geabonneerd op onze nieuwsbrief en podcast, kijken en luisteren naar onze programma’s op radio en televisie. Brainwash behandelt de grote vragen van nu. Om dat te kunnen blijven doen, hebben we jouw steun nodig.
We leven in een tijd van extremen. Een tijd waarin media vooral oog hebben voor tegenstellingen en conflict, terwijl de werkelijkheid vaak veel genuanceerder is. Brainwash helpt je om je kaders zelf in te kleuren. We geven geen pasklare antwoorden, maar onverwachte inzichten en vooral veel stof tot nadenken.
Brainwash is onderdeel van omroep Human. Zonder Human, geen brainwash.nl, geen nieuwsbrief, geen podcast, geen… Nou ja, je krijgt het idee. Word dus nu vriend van Human, dat kan al vanaf 7,50 euro per jaar − het duurt maar een paar minuten. Dankjewel!
Ja, ik word vriend van Human
Meer weten?
"Alles staat er beter voor dan in welk eerder tijdperk dan ook", zegt Johan Norberg in De Volkskrant (€).