Fuck fame. Haal het uiterste uit jezelf.
Dat Andy Warhol gelijk had, met zijn fifteen minutes of fame, dat weten we nu wel. Maar of hij zelf had ingeschat dat deze uitspraak hem zowat bekender zou maken dan zijn kunst, dat valt te betwijfelen. Want hoewel je wel invloed hebt op je eigen reputatie, bepaalt de rest van de wereld uiteindelijk hoe je herinnerd wordt.
Het is makkelijk om roem, of de hang ernaar, af te doen als pure ijdelheid. Aan de andere kant, het zijn nou eenmaal ijdele tijden. Insta ergo sum.
Ook ik. Om vervolgens net iets te vaak te checken hoeveel likes ik al heb. Een rare verslaving, want de tijd en energie die we besteden aan het druk maken om wat anderen van ons vinden, besteden we niet aan het maken van wat zelf van waarde kan zijn. En dat wringt.
Afgelopen zomer leerde ik in Venetië het werk kennen van de Taiwanese kunstenaar Tehching (Sam) Hsieh. In de jaren 80 van de vorige eeuw heeft hij een aantal one year perfomances gedaan, waarvan het bewijs van twee te zien zijn in een tentoonstelling op de Biënnale kunstmanifestatie. Steeds geeft hij zichzelf een opdracht, om zich er vervolgens een jaar lang aan te houden.
Tekst loopt door onder de foto.
One Year Perfomance 1980-1981 (foto: Julian Stallabrass)
Voor One Year Perfomance 1980-1981 maakte hij een jaar lang elk uur op klokslag een foto van zichzelf. In dezelfde outfit, op dezelfde plek, met dezelfde klok. Lees die twee zinnen nog een keer, het is je bijna niet voor te stellen. Een jaar lang, elk uur. Dat betekent dat hij nooit meer dan 55 minuten sliep en nooit meer dan 55 minuten niet thuis was. Per uur, per foto, zie je zijn haar groeien (dat hij kaalschoor op dag één) en zie je hem kleiner worden. Je ziet hem ineenkrimpen, verschrompelen bijna, als een rozijn. Na een jaar is er bijna niks van hem over. Hij miste maar 133 fotomomenten.
Tekst loopt door onder de video.
One Year Performance 1980-1981 van kunstenaar Tehching Hsieh. In het filmpje wordt een versnelde video van alle foto's afgespeeld.
Het kunstwerk gaat over totale overgave, het doel is een onderzoek naar het verstrijken van de tijd en naar de grenzen van de mens. In eerste instantie gaat het Hsieh om de handeling, om het doen, om het doorstaan van de perfomance. Het zichtbaar maken, is ondergeschikt. Het is niet onbelangrijk – hij had het ook niet kunnen documenteren of niet kunnen tentoonstellen, maar dat is niet waar het hem om te doen is.
Want als je zeker weet dat je het uiterste uit jezelf haalt, dan is roem of reputatie eigenlijk helemaal niet zo interessant.
'In the future, everyone will be world famous for fifteen minutes' is een beroemde uitspraak uit 1968 van popart kunstenaar Andy Warhol. Het is een voorspelling gebleken van een tijd waarin ieder alledaags mens dankzij verregaande technologisering een kortstondig moment van beroemd-zijn kan beleven. Vijftien minuten dan, tot de volgende zich aandient.
