Meer brainwash: Over De denkers Radio Televisie Festival
Human Brainwash Podium voor verrassende ideeën
Menu
  • Trending
  • #Natuur & Milieu
  • #Liefde & Seks
  • #Kunst & Cultuur
  • #Filosofie
  • #racisme
  • #talks
Spring naar zoekresultaten
Toon filters
Categorie
Type
  • #Trending
  • #Natuur & Milieu
  • #Liefde & Seks
  • #Kunst & Cultuur
  • #Filosofie
  • #racisme
  • #talks
  • Meer brainwash
  • Over
  • De denkers
  • Radio
  • Televisie
  • Festival

Log in

Log in voor de meest verrassende ideeën voor hedendaagse vraagstukken.

doorgaan met facebook of
#kunst & cultuur

Kijk omhoog naar de grootste spektakelshow van de wereld

Thomas van Huut — 1 jaar geleden
  • deel
  • tweet
  • app
  • link

"De grootste spektakelshow van de wereld speelt zich iedere dag pal boven je hoofd af. Van donker en dreigend, als duistere ruimteschepen, tot kalme plukjes watten of een veld vol schapen."
  • deel dit
  • tweet dit

De grootste spektakelshow van de wereld speelt zich iedere dag pal boven je hoofd af. Van donker en dreigend, als duistere ruimteschepen, tot kalme plukjes watten of een veld vol schapen: wie buiten de moeite neemt omhoog te kijken kan zich gratis en voor niets vergapen aan eindeloos wolkentheater.

Ik vergat er ook wel van te genieten, maar sinds ik het bijzondere boekje Willinks Wolken boven het Rijksmuseum (2014) getipt kreeg, verrek ik telkens mijn nek. Schilder Carel Willink (1900-1983) klom regelmatig het dak op, om vanuit zijn atelier aan de Ruysdaelkade in Amsterdam (pal naast het Rijksmuseum) met zijn camera de luchten vast te leggen. Die foto's gebruikte hij als voorstudies voor zijn magisch realistische schilderijen, zoals hij ook mensen, dieren en standbeelden fotografeerde in voorbereiding op het schilderwerk. Bijna veertig van zijn wolkenlandschappen zijn gebundeld in Willinks Wolken, een grandioos overzicht van een halve eeuw wolken in alle seizoenen boven Amsterdam.

Willink was er niet op uit de wolken natuurgetrouw vast te leggen. Hij zocht geen keurige buienradarwolken, keek niet naar het meetbare meteorologische fenomeen, maar juist naar dreigende, ongrijpbare en vreesaanjagende hemelgewelven. Door zijn foto's donker en contrastrijk af te drukken bereikte hij dat. 'Schuivende luchten' noemde Willink de wolken die hij vastlegde. Ik stel me voor dat hij ze zag als verplaatsbare decorstukken. Elementen die hij naar eigen wens in kon zetten.

Tekst loopt door onder de afbeelding.1565957561.jpg
Foto: Carel Willink uit het boekje: Willinks wolken boven het Rijksmuseum - Van Zoetendaal Publishers 2014 (vanzoetendaal.com).

De schoonheid van Willinks wolkenfoto's zit 'm in wat erop ontbreekt. Van het bezige stadsleven dat zich onder de wolken moet afspelen zien we vrijwel niets. Donkere silhouetten van gebouwen, een paar bomen, dat is alles wat aan menselijke aanwezigheid herinnert. Hier spelen onze levens zich af: hier gaan we met elkaar uit eten, hier werken we, studeren we, bezoeken we een museum, worden we ziek en worden we weer beter, maar op deze foto's is niets van dat alles te zien.

Alleen de wolken.

En ondanks Willinks expressieve afdruktechniek herken je er de wolken in die er vandaag nog precies zo uitzien. Tijdloos, en daarom misschien een beetje onopvallend in de achtergrond.

Tekst loopt door onder de afbeelding.1565957671.jpg
Wolken boven het Rijksmuseum in de zomer van 2019 (Foto: Thomas van Huut).

Op een slimme manier trekt het boekje de aandacht voor de wolken die ze verdienen. De aanwezigheid van het Rijks geeft de luchten museale allure, met de suggestie van kunst word je aangespoord om goed te kijken. Dit zijn de meest efemere kunstsculpturen die je kunt voorstellen. Voor je het weet zijn ze weer weg, en toch zijn deze wolken tijdloos, herinnert dit boekje.

Dat lucht een kunstwerk kan zijn ontdekte ook Marinus Boezem in 1969. In dat jaar liet hij een klein vliegtuigje de naam 'Boezem' schrijven in de lucht. Het werk heet Signing the Sky Above the Port of Amsterdam with an Aeroplane. Met zijn handtekening wilde Boezem niet de lucht claimen. Dat zou te bezitterig zijn. Met het signeren – normaal gesproken het slotstuk waarmee je een kunstwerk voltooit – wilde hij de lucht markeren als materiaal voor de kunstenaar. Olieverf, houtskool, natuursteen, en nu ook lucht: kunst kan overal uit bestaan.

Dat is de kracht van het boekje Willinks Wolken en het kunstwerk van Marinus Boezem. Ze wijzen iets aan dat er altijd al was. En plots heb je onophoudelijk iets om naar te kijken: constante verandering die altijd hetzelfde blijft.

Nu je er toch bent…

…hebben we een verzoek. Steeds meer mensen lezen de artikelen op brainwash.nl, zijn geabonneerd op onze nieuwsbrief en podcast, kijken en luisteren naar onze programma’s op radio en televisie. Brainwash behandelt de grote vragen van nu. Om dat te kunnen blijven doen, hebben we jouw steun nodig.

We leven in een tijd van extremen. Een tijd waarin media vooral oog hebben voor tegenstellingen en conflict, terwijl de werkelijkheid vaak veel genuanceerder is. Brainwash helpt je om je kaders zelf in te kleuren. We geven geen pasklare antwoorden, maar onverwachte inzichten en vooral veel stof tot nadenken.

Brainwash is onderdeel van omroep Human. Zonder Human, geen brainwash.nl, geen nieuwsbrief, geen podcast, geen… Nou ja, je krijgt het idee. Word dus nu vriend van Human, dat kan al vanaf 7,50 euro per jaar − het duurt maar een paar minuten. Dankjewel!

Ja, ik word vriend van Human
avatar
Thomas van Huut

Kunstjournalist

  • deel
  • tweet
  • app
  • link

Like ons op facebook voor de meest verrassende artikelen

Altijd gejaagd: dit Noorse eiland wil de klok liefst gewoon afschaffen

Nooit meer haasten, altijd ín het moment leven en, mooie bijkomstigheid, nooit meer te laat.

Chernobyl: hoe weinig er veranderd is sinds de kernramp

De serie Chernobyl laat zien dat het leven niet gebaseerd is op verifieerbare feiten, maar op de …

Stay connected! Het beste van brainwash.nl wekelijks in je mailbox. Meld je aan voor de nieuwsbrief.