D66, doe water bij de euthanasie-wijn

"De nadruk op het verruimen van de euthanasiewet is dogmatisch en sluit onterecht de oren voor de belangrijkste bezwaren."

• deel dit
• tweet dit

Nederland was in 2002 het eerste land ter wereld dat euthanasie legaliseerde. Inmiddels zijn we vijftien jaar verder en is het, als het aan de politici van D66 ligt, tijd om opnieuw het progressieve voortouw te nemen.

De wet 'voltooid leven' is voor D66 zelfs zo fundamenteel dat zij hieraan geen enkele concessie willen doen. Als gevolg daarvan mislukten de eerste verkenningsgesprekken met de ChristenUnie al na amper twee uur. D66, de partij die bij uitstek bekend staat om haar pragmatisme, betoonde zich opeens verrassend idealistisch.

Dat is op zich al een opmerkelijk fenomeen, maar nog veel opmerkelijker is het dat D66, met haar dogmatische nadruk op verruiming van de euthanasiewet, de oren en ogen sluit voor het advies van de twee beroepsgroepen die het meest met de problematiek te maken hebben: artsen en verpleegkundigen. De artsenfederatie KNMG noemt de wens 'invoelbaar', maar de regeling 'onwenselijk'. De beroepsorganisatie Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland waarschuwt dat de term 'voltooid leven' veel minder duidelijk omlijnd is dan het wetsvoorstel suggereert. Soms is iemand niet klaar met het leven zelf, maar met de situatie.

Ook in overwegend liberale media als de Volkskrant, NRC en De Groene Amsterdammer gaan kritische stemmen op over het liberaal-democratische 'euthanasiasme', zoals Andreas Burnier het progressieve stokpaardje al in de jaren 80 noemde. Zoals Martin Sommer in de Volkskrant opmerkt, 'wordt progressiviteit afgemeten aan zelfbeschikking'. Stephan Sanders merkt in De Groene Amsterdammer op, na een bezoek aan de website van D66: 'Wat verrast is de package deal die hier gemaakt wordt tussen bijvoorbeeld het homohuwelijk en euthanasie. Alsof er één rechte lijn is die de bezegelde liefde met de dood op bestelling verbindt. Alsof er in het ene geval niet sprake is van meer, want gedeeld leven, en in het andere geval van een abrupt einde.'

De tekst gaat verder onder de foto.

Laatste wil pil, campagnemateriaal voor de Drion pil, van de NVVE (Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde) in 2012 (Foto: ANP XTRA, Roos Koole).

Artsen en verpleegkundigen wijzen op de morele dilemma's en praktische risico's die verruiming van de euthanasiewet met zich meebrengen. Het gaat hier om een diverse beroepsgroep die regelmatig met de dood in aanraking komt. Als die stellingname één ding duidelijk maakt, is het dat je geen bijbel of god nodig hebt om behoudend tegenover euthanasie te staan. Volgens de artsen en verpleegkundigen wegen de bezwaren en risico's niet op tegen de potentiële voordelen; een uitermate pragmatische afweging die een partij als D66 toch zou moeten aanspreken.

Bijkomend voordeel van het opgeven van deze onnodige uitbreiding van de euthanasiewet: het voormalig breekpunt kan in de moeizame medisch-ethische onderhandelingen als ruilmiddel dienen. Potentieel wisselgeld zou bijvoorbeeld overeenstemming over embryo-onderzoek kunnen zijn. Nu is voor D66 dus het uitgelezen moment om afstand te doen van het laatste progressieve kroonjuweel: tijd voor water bij de wijn van Drion.